Devletin sırları ve medyanın sınırları

Devlet egemenlik sahasıyla ilgili uzun vadeli tasarrufta bulunan bir aygıt. Bölgesindeki gelişmeleri, ülkenin kapasitesi, ihtiyaçları, güvenliği ve o milletin var oluşunu anlamlandıran etmenlerle birlikte tartarak politikalar belirlesin diye kurulmuş bir mekanizma. Böyle bir mekanizmanın haliyle sırları olur ve onların ifşasını suç sayacak yasalar çıkararak kendini korur.

“Devlet sırrı karşısında medya faaliyetinin sınırları nedir?” sorusuna cevap verirken sık sık Avrupa ülkeleri kriter kabul edilir. Oysa AB ülkeleri ile Türkiye kıyaslanacaksa baştan başlamak gerekir.

Batılı liberal demokrasilerde toplum oldukça homojendir. Daha da önemlisi, millet adına tasarrufta bulunacak devlet ile medya faaliyetini yürütenler arasında asgari müştereklerde mutabakat vardır. Devlet kurumları birbirini sabote etmez. Kurum içi hiyerarşiler dışında cemaat yapılanmalarının oluşturduğu alternatif hiyerarşi biçimleri ve yetki istismarları söz konusu olmaz.

Böyle bir ülkede “basın özgürlüğü”nü başlı başına bir değer olarak yüceltip gazeteciyi neredeyse dokunulmaz kılmanın maliyeti ülkenin istikrarının bozulması olmaz. Çünkü güçlü liberal demokrasilerde medya iktidarı denetledi diye devlette yapısal kırılmalar olmaz; kamu düzenini, kamu güvenliğini sarsacak büyük çöküşler yaşanmaz. Basın özgürlüğü mükemmel görünür; çünkü devleti sarsmaması sağlanmıştır. Zaten o ülkelerde gazetecilik de, entelektüel faaliyet de ülkeyi yönetilemez hale getirmek amacıyla yapılmaz. “Devlet sırrı”yüksek standartlı güvenlik prosedürleriyle korunur. O prosedüre rağmen bir sır sızıyorsa, orada şeffaflık adına sahici bir başarı vardır. Başarıyı gerçekleştireni takdir eder, sonra hayatını karartırlar.