Suriye stratejisinin beş bileşeni -1-
Suriye’nin “toprak bütünlüğünü savunan” Türkiye’nin bu “siyasi hedefini” gerçekleştirmesi işlevsel bir strateji üretmesiyle mümkün. Bu stratejinin beş bileşeni/operatif alanı...
Beş alan, hukuki, insani, siyasi, diplomatik ve güvenlik bakımından birbirlerini etkilemekte, dahası, dönüştürmektedir. Ayrıca, stratejinin işlemesi, farklı devlet kurumlarının yakın iş birliğini, ortak anlayışını gerektirmektedir. Öte yandan, her biri farklı karakterde ve çözüm için de farklı süreye ihtiyaç duyulmaktadır. Dahası, stratejinin odaklanacağı hususların her biri salt Türkiye’nin kontrol ve yönetebileceği konular olmayıp, farklı yönleriyle uluslararası boyuta sahiptir.
Bu gün Tahran’da, Rusya, Türkiye ve İran siyasi liderleri İdlib konusunu tartışıyorlar. Toplantı öncesi sahada yaşananlar, açıklamalar, tarafların henüz ortak bir hedef ve yaklaşıma sahip olmadıklarını gösteriyor. Rusya, İran ve Esad, İdlib’in askeri yöntemlerle “temizlenmesi” konusuna kararlı. Önceden belirlenmiş hedeflere topçu atışı ve hava saldırıları yapmaları, ABD’nin istihbarata dayalı “timsah gözyaşları” bunu doğruluyor.
İdlib bir yönüyle de Rusya, Türkiye ve İran politik iş birliğinin test alanına dönüşmüş durumda. Türkiye’nin ileri sürdüğü kaygılar, “sivillerin zarar görmesi, mülteci akımı, radikallerin diğer bölgelere yayılması” konusu masada olacak. Putin masaya “siyasi düzeyde” rahatlatıcı önerilerle gelecektir. Örneğin, “teröristlere yönelik mikro cerrahi operasyonların zararsız sonuçları” ve siviller için “güvenli cepler inşa etmek” gibi. Oysa sonuçları masadaki vaatler değil, savaşın doğası belirleyecektir. Böyle bir karar çıkması halinde konu siyasi düzlemden operatif düzleme indirgenecektir. Gelişmeleri belirleyen ise sahada yaşananlar olacaktır. Başka bir ifadeyle, İdlib’de sorunları istihbaratçılar ve askerler kendi yöntemleriyle çözecektir.