İstanbul Belediyesi ve bir ihalenin karar aşaması!

Teklifler, 21 Ocak 2022 tarihinde toplanır. İdare tarafından yaklaşık maliyeti 935,5 milyon lira olarak belirlenen ihaleye 6 firma katılır. İhale, 2,6 kilometre uzunluğunda ve 3 istasyondan oluşan füniküler hattın yapımını kapsamaktadır.
Nurol ve Gülermak'ın yanısıra Dentaş öncülüğündeki grup, yani üç firma "teşekkür edip teklif vermez!" Yapı Merkezi 3,7 milyar lira, İçtaş 3,9 milyar lira, Makyol ise 4 milyar lira civarında teklif verir...
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Raylı Sistem Daire Başkanlığı Avrupa Yakası Raylı Sistem Müdürlüğü, "İTÜ-İstinye Füniküler Hattı İnşaat, Elektromekanik ve

Araç Alımı" ihalesinde ortaya çıkan tablo böyle... Şimdi ne diyeceğiz?
Örneğin, "Belediye 1 milyarlık işi 4 milyara mı yaptıracak?" diyeceğiz.
Yoksa...
Belediye, "hesap-kitabı tutturamadı mı?" diye sorgulayacağız.
Veya...
Belediye, "Füniküler hattı yapımını birilerine peşkeş çekmek için iptal edilmek üzere ihale kurguladı" iddiasıyla -mesela CHP Genel Başkanı'nın yaptığı gibiatıp tutacak mıyız?

İnşaat işlerinin, bilhassa yıllara sâri yapım faaliyetlerinin, teknoloji kullanımıyla birlikte dış kredi de gerektiren projelerin nihayetlendirilmesi hem idare hem de firmalar açısından her zaman riskler içerir. Önü arkası tam bilinmeden, "Bize bilgi/belge akıyor" algısı ile kurulan oyunlar ise öngörülenden de erken bozulur.
Elbette, kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanımı esastır. Ama bu ana ilke "hayatın olağan akışı/ihtiyaçlar", "maliyet/ fiyat dengesi" ile birlikte düşünülmek durumundadır.
Kaldı ki...
İhale edilen işlerin önceliklendirilmesi ve zamanlaması çoğu kez kesin faturanın oluşumunun ana unsuru da olur.
Ayrıca...

Hazine garantili projeler konusu da mühimdir. Bu tarz ihalelerde, kredi pazarlığını iddia edildiği gibi yüklenici firma yapmaz. Stratejik önemi veya sosyo-ekonomik etkisi yüksek ya da gelir getirici projeler için Hazine, uygun koşullu dış kaynak bulur. Burada gözetilmesi gereken hususlar sadece kredi maliyetiyle de sınırlı olmayıp, yıllık verilebilecek garantinin sınırı içinde projelerin çıktılarının detaylı analizi ve geri dönüş projeksiyonudur.
Özetle...

Türk müteahhitlik sektörünün, "ihale süreçleri, finansmanı, yapım aşaması ve neticelendirme zincirini" kamuoyuna düzenli olarak anlatması, özellikle CHP'nin yürüttüğü kampanyanın arka planını açığa çıkarması bir temenniden öte, acil gereklilik haline gelmiştir!