Tradisyonel irfanın neresindeyiz?

Aşağıda arz edeceğimiz hususların doğru anlaşılabilmesi için yazı başlığımdaki tradisyon ve irfan kelimelerini ana hatlarıyla açıklamam gerekmektedir.

Latince traditio, nakil-teslim, it’aintikal, derstedrisat, nakilrivayet, tarihkulaktan kulağa intikal / tarihi an’ane… demek.

Mustafa Namık Çankı’dan aktardığım bu açıklamadaki her bir teriminin ayrıca açıklanmaya muhtaç oluşundan da anlaşılacağı üzere tradisyon, tradisyonel ve taradisyonalizm olarak çok yönlü bir kelimenin, kavram ve bir tefekkür tarzına mahsus nazariyatın karşımıza çıktığı aşikardır.

burada bunların hepsine değinemeyeceğime göre, Çankı’nın açıklama tahtında başvurduğu nakil, taklit, mütevatir, an’ane, haber-i sadık… kelimelerine onun Büyük Felsefe Lûgat’ından (Haz.: Recep Alpyağıl, 2021 ) bakılmasını önererek, taradsiyonalizm terimi için de Hüseyin Yılmaz’ın şu tanımlamasıyla yetinelim:

“Gelenekselcilik: Latince tradition kelimesi, bir başkasına aktarmak, teslim etmek, birine vermek anlamlarına gelen tradere fiilinden türemiştir. Yine bu kelimeden türeyen...