Beynimizin rakamsal sırları

İnsan beyni günümüzde bile hâlâ yeterince çözülemeyen muazzam gizleri nedeniyle en çok merak edilen, neticede de üzerinde en çok araştırma yapılan organlarımızdan biri.

Bu kadar çok araştırma ve merakı ise bence fazlasıyla hak ediyor. Çünkü son derece karmaşık ve bir o kadar da şaşırtıcı bir yapılanması var. Bilinmeyen gizleri tamam da, peki onun hakkında bilinenler neler? Bugüne kadar hangi sırlarını çözmeyi başarabildik? Ve bu sırların hangileri yaşamımızı değiştirebiliyor, derinden etkileyebiliyor? Daha da önemlisi bizim yapabileceğimiz bazı değişimler var mı? Sorular çok, cevaplar sınırlı olsa da gelin bu güzel hafta sonuna beynimizin çözülen sırları ve o sırların rakamları üzerine kısa açıklamalarla başlayalım. Hazırsanız buyurun...

İLK 5
BEYİNDE 100 MİLYAR NÖRON VAR

1. Beynimizde yaklaşık 100 milyar civarında “beyin hücresi” yani “nöron” var.

2. Bu nöronların her biri sayısı 10 bine ulaşan bağlantıyla diğer nöronlarla ilişki kuruyor, haberleşiyor, bilgi alışverişi yapıyor. Öyleki bu bağlantıların sayısı evrendeki yıldızların sayısını bile geçebiliyor.

3. Beyin dokusunun ne kadar muazzam bir hücresel ve bağlantısal kapasiteyi barındırdığını şu rakamlarla da anlatmak mümkün: Bir kum tanesi büyüklüğündeki beyin dokusu, 100 binden fazla nöron ve birbirleriyle iletişim halinde olan 1 milyardan fazla bağlantıyı içerebiliyor.

4. Beynimizin ortalama ağırlığı 1.3 kilogram civarında. Bu da onun vücudumuzun toplam ağırlığının yüzde 2’sini oluşturduğunu ifade ediyor. Buna rağmen tükettiğimiz günlük toplam kalorinin (yani harcadığımız günlük enerjinin) yüzde 20 ila 30’unu beynimiz kullanıyor. Bitmedi! Soluduğumuz oksijenin yüzde 20’sini, vücudumuzdaki kan akımının yüzde 20’sini de beynimiz kullanıyor.

5. Beynimiz oksijensizliğe ve şeker eksikliğine olağanüstü derecede hassas bir organ. 5 dakika kadar kısa bir süre bile oksijensiz kaldığında beyin hücreleri ciddi hasara uğruyor hatta ölebiliyor. (Beyninizi oksijensiz ve şekersiz bırakmayın!)

İKİNCİ 5
BEYNİN YÜZDE 80’İ SU

1. Beynimizin oldukça yumuşak bir dokusu var. Neredeyse tereyağı ya da muhallebi kıvamında ama beyin dokumuzun yaklaşık yüzde 80’ini su oluşturuyor. Onun sadece yüzde 2 oranında susuz kalması bile zihinsel fonksiyonlarımızı aksatabiliyor. Dikkat dağılıyor, bellek ve muhakeme yeteneği olumsuz etkileniyor. (Düzenli su tüketin!)