Medenî Kanun 2019

Bugün Türk Medenî Kanunu’nun çıkartılmasının doksan üçüncü yılı. Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile birlikte Cumhuriyetin en önemli yasası, onun orta direği, kilit taşı. Yasanın anlamını tam anlamıyla kavramak için Fransızcasına gitmemiz gerek: “Le Code Civil”. “Code”: Yasa, yasalar, yasa dergisi anlamında. Ama “civil” çok önemli bir sıfat ve isim: İç, yurttaşlar arası; medenî, yurttaşlıkla ilgili; dinsel olmayan, dinsel törensiz...
Demek ki 1926 yılında çıkartılan Türk Medenî Kanunu’nun gerçek anlamı şu: Dinsel Olmayan (Laik) Yurttaşlık Yasası. Şu anda yürürlükte olan Cumhuriyetin orta direği yasa! AKP’nin önünde Çin Seddi gibi duruyor.

***

MEDENİ KANUN’UN KABULÜ (1) Mustafa Kemal Paşa, 1 Kasım 1925 günü TBMM’nin İkinci Dönem Üçüncü Yasama Yılı’nı açarken “genel hayatımızı yeni baştan düzenleyecek yasalar”ın haberini veriyordu.
Hükümetin “Adli Reformlar” konusunda hazırladığı tasarı, 24 Aralık 1925’te TBMM’ne sunuldu. Ve bu tasarı 17 Şubat 1926 tarihinde “Türk Medeni Kanunu” adıyla TBMM’nde kabul edildi. 4 Ekim 1926’da yürürlüğe girdi. Her şey 11 ay 3 gün gibi kısa bir sürede oldu, tasarı gerçekleşti.

***

Sağıyla solunu karıştıran “Entello” tayfası Cumhuriyetin Medeni Kanunu İsviçre’den, Ceza Yasası’nı “Faşist” İtalya’dan aldığını söyleyerek dalgasını geçer. Taze Cumhuriyetin kuruluşundan 2 yıl 3 ay 19 gün sonra çıkardığı yasayı, TBMM ancak 1 Ocak 2002 (2) tarihinde değiştirebilmiştir. Tamamen değiştirmekten çok yenilemiştir.
1 Mart 1926’da çıkartılan Türk Ceza Kanunu, 12.10.2004 tarihine kadar yürürlükte kaldı. 1889 İtalyan Zanardelli yasası esas alınarak yapılan bu yasa ancak 2004 yılında tamamen değişti. Bugün konumuz değil ama 1889 tarihinde İtalya’da faşizm mi vardı?
Cumhuriyete atılan pis iftiralar fos çıktıkça midem bulanıyor. Tıpkı şu anda olduğu gibi!

***