Yeni Türkiye’nin yeni demokrasisi
1990’ların sonunda Amerikalı gazeteci ve köşe yazarı Ferid Zekeriya, İlliberal Demokrasilerin Yükselişi başlıklı bir makale yayımlamıştı. Seçimlerin yapıldığı ancak seçim...
1990’ların sonunda Amerikalı gazeteci ve köşe yazarı Ferid Zekeriya, İlliberal Demokrasilerin Yükselişi başlıklı bir makale yayımlamıştı. Seçimlerin yapıldığı ancak seçim sonuçlarının sadece çoğunluğun hâkimiyeti olarak algılandığı “özgürlükkarşıtı bir rejimden” bahsediyordu.
Bu tespiti artık büyük oranda gerçekleşmiş olarak değerlendiriliyor. İş sadece PutinRusyası, Modi’nin Hindistan’ı ya da Singapur gibi örneklerle sınırlı değil.
Geçen gün Taraf gazetesinde Tolga Bilener’in belirttiği üzere Avrupa Birliği’nin bir süredir başını ağrıtan Macaristan ve belli ki bu ağrıyı artıracak olan Polonya’nın yeni hükümeti de bu istikamette ilerliyor.
Hatta Macaristan’ın başbakanı Orban, Batı’nın ideolojik dogmalarına isyan etti ve “özgürlükçü olmayan demokrasi”nin toplumun refahı için kendini yeniden organize etmesi için model olması gerektiğini ifade etti. Olumlu olarak verdiği örnekler arasında elbette Türkiye de yer alıyordu.
Elbette “illiberal demokrasi” ya da “özgürlükçü olmayan demokrasi” ne kadar demokrasidir tartışılır. Daha ziyade mahcup bir diktatörlüğe benziyor ya da kadife eldivenli bir demir yumruğa.
Aşırı sağ, popülist siyasi hareketlerin bayılacağı bir rejim.
Doğrusu memleketimizin siyasal İslamcı geleneğinin de zaten otoriter siyasi kültürünün de hemen kucak açacağı bir yönetme tarzı. Macaristan, boşuna Türkiye’yi örnek göstermiyor. Hindistan’daki gelişmelerden yakınan profesör Pervez Ahmet’in, Türkiye’yi de benzer bir süreçten geçen bir memleket olarak tahlil etmesi de tesadüf değil.
Putin’in, Orban’ın, Modi’nin arzuladıklarıyla Erdoğan ve Davutoğlu’nun arzuladıkları çok farklı değil.
Erdoğan bunu daha çok “milli irade” diye somutlaştırıyor, Davutoğlu ise daha havalı “restorasyon” ifadesini kullanmayı tercih ediyor.
Behlül Özkan, “Davutoğlu dili ve edebiyatı” konusunda uzman bir akademisyen. Onun “Abdülhamit’in ruhunu beklerken: Restorasyon, medeniyet ve Davutoğlu” makalesi çok açıklayıcı.
Dünyada yükselişte olan özgürlük karşıtı dar demokrasi anlayışı AKP’nin siyasi projesiyle örtüşüyor.