Kıbrıs'ta işler yarım kalmıştı

Yeşilada'da birkaç aydır barış havaları esmekteydi. Buna göre Kıbrıs'ta bünyesinde iki eşit devletin olduğu tek devlet kurulacaktı.
KKTC ve Kıbrıs Rum tarafı varlıklarını koruyacak, fakat çatı devlet olarak "Kıbrıs Cumhuriyeti" tesis edilecekti. Tabiî böyle bir fikrin uygulanabilmesi için şartlar vardı. Devletin kurumları ve buralarda tarafların ne miktarda, ve hangi şartlarda temsil edileceği söz konusuydu. Biz, şahsen projenin hayat bulacağına ihtimal vermiyorduk. Ankara'nın da ihtimal verdiğini düşünmüyoruz. Ankara, dünyanın olup-bitecekleri canlı bir şekilde görmesi için masadaydı. Oyun bozan taraf olmak istemiyordu.
Nitekim müzakereler sürerken Rum Meclisi, şaşırtıcı bir biçimde "enosis" fikrini halka götürme kararı aldı. Karar, belki beklenmezdi ama bu durum karşısında Türkler avantajlı konuma gelmişlerdir. Rumlar, "enosis" kelimesini siyasi bir talep olarak ilk defa Girit'in Yunanistan'a katılması maksadıyla 19. asrın sonlarında kullanmışlardı. 1921 ve 1930'larda da Kıbrıs'ta tekrarladılar. Enosis kararı verildiğinde bir memleket, bir başka devlete bağlanmakta, ona dâhil olmaktadır. Kelimenin Türkçe karşılığı ilhak veya katılmadır.
İki eşit devletli Tek Kıbrıs için yapılan müzakereler, BM genel sekreterinin hususi temsilcisi ve Kıbrıs danışmanı Espen Barth Eiden hakemliğinde KKTC lideri Mustafa Akıncı ve Rum lideri Nikos Anastasiadis arasında birkaç aydır devam etmekteydi.
Türkiye'de gündem çok yoğun olduğu için bu müzakereler fazlaca görülmese de zaman zaman kulağa çalınıyordu. Her şey iyi gidiyor derken Rum tarafı yine yapacağını yaptı. Üstüne üstlük bir de AB üyesi olan Rum tarafı, meclisinde bizim için kabulü asla mümkün olmayan "enosis" kararı aldı. Ancak bu kararın yürürlüğe girmesi plebisit dedikleri halk oylamasıyla gerçekleşecekti. Rum kesiminde sandıklar kurulacak ve halk "evet" derse Kıbrıs, Yunanistan’ın vilayeti olacaktı. Temsilciler Meclisinin bu kararı Rum okullarında şölenler yapılarak kutlandığına göre aksini beklemek mümkün değil.