Yurtdışı borçlanmasında sigortalılık başlangıç tarihi

Özellikle 1980 öncesi dönemde birçok vatandaşımız başta Avrupa olmak üzere dünyanın birçok ülkesinde gurbetçi olarak çalışmaya gidiyordu. Bu vatandaşlarımızın emeklilik yönünde hak kaybına uğramamaları için de yurtdışı borçlanması hakkı getirildi. Yurtdışı borçlanması yoluyla, çok fazla vatandaşımız, yurtdışındaki çalışma sürelerini Türkiye’den borçlanarak daha erken ve kolay emekli olabilmektedir.

Ancak bu hususta da, önemli bir takım ayrımlar bulunmaktadır. Bunlardan en dikkat edilmesi gereken konu ise ‘ilk sigortalılık başlangıç tarihi’ sayılıp sayılmamasına ilişkindir.

Sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmış ülkelerdeki hizmetlerini, 3201 sayılı Kanuna göre borçlananların, sözleşme yapılan ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih, ilk işe giriş tarihi olarak dikkate alınmaz.

Yurtdışında yaşayan gurbetçiler için sigorta başlangıç tarihinden kaynaklanan sorunlar vardı ve bu sorunlar 6552 sayılı Torba yasa ile çözüldü. Yapılan düzenleme ile bazı ülkelerdeki sigorta başlangıç tarihi Türkiye’de sigorta başlangıcı sayılmaya başlanmıştır. 6552 sayılı Kanunla;

“Ancak, uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinde Türk sigortasına girişinden önce âkit ülke sigortasına girdiği tarihin Türk sigortasına girdiği tarih olarak kabul edileceğine ilişkin özel hüküm bulunan ülkelerdeki sigortalılık sürelerini borçlananların âkit ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih, ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilir” hükmü ile sosyal güvenlik sözleşmesinde özel hüküm bulunan ülkelerdeki sigortalılık sürelerini borçlananların bu ülkelerdeki ilk işe giriş tarihi, Türkiye’deki sigortalılık başlangıç tarihinden önce ise Türkiye’de ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilecektir.

Uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinde Türk sigortasına girişinden önce akit ülke sigortasına girdiği tarihin Türk sigortasına girdiği tarih olarak kabul edileceğine ilişkin özel hüküm bulunan ülkelerdeki sigortalılık sürelerini borçlananların akit ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilecektir.

Bu ülkelerdeki ilk işe başlama tarihi, Türkiye’de hiç çalışma yoksa ya da Türkiye’deki sigortalılığın başlangıç tarihinden önce ise Türkiye’de ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilecektir.