ABD ile görüş ayrılıkları devam ediyor

İstanbul’da Cumhur- başkanı Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu ile görüşen ABD Başkan yardımcısı Joe Biden gazetecilere açıkça söyledi: “Temel konularda hemfikiriz; ancak ayrıldığımız konular da bellidir”...
Biden “belli” dediği konuların hangileri olduğunu açıklamadı, ama ortak basın toplantısında söylenenler ve görüşmelerden sızan bilgiler, Türkiye ile ABD arasında devam etmekte olan görüş ayrılıklarının hangi meseleler üzerinde odaklandığını yeterince aydınlatıyor.
Aslında iki müttefik ülkenin hemfikir olduğu temel konuların ayrıntılarına inildiğinde, farklı pozisyonlar göze çarpıyor. Örneğin iki taraf da, IŞİD’i bir tehdit olarak görüyor ve onunla askeri alanda mücadele edilmesi gerektiğini savunuyor. Yani bu konuda “stratejik hedefler” aynı.
Ancak ABD’nin gözünde Suriye’de IŞİD bir numaralı tehdit ve dolayısıyla ona öncelik veriyor. Türkiye için ise Suriye’de bir ara bir numaralı hedef Beşar Esad idi; şimdi bu görüş korunmakla beraber öncelik IŞİD ile birlikte PYD/YPG tehdidine verilmiş görünüyor.
Aynı şekilde ABD PKK’yı bir terör örgütü sayıyor, Türkiye’yi ona karşı açtığı savaşta da haklı görüyor. Ancak Washington, Ankara’nın bir an önce barış sürecine dönmesi gerektiği fikrini sık sık tekrarlıyor...
Esas uyuşmazlık
Aslında Biden’in atıfta bulunduğu “ayrılıklar” başka. Bunların başında PYD ile ilgili uyuşmazlık geliyor.
Türkiye Kuzey Suriye’deki bu örgütü, PKK’nın bir uzantısı veya parçası, yani hasım bir Kürt terörist grubu olarak görüyor. ABD ise IŞİD’e karşı karada savaşan PYD’nin askeri kolu YPG’yi doğal müttefiki sayıyor ve ona silah yardımında bulunuyor. Oysa Ankara’nın elinde, bu silahların PKK’nın eline geçtiğine dair bilgilerin bulunduğu belirtiliyor.
Aylardır devam eden bu ihtilafın Biden’in ziyareti sırasında da halledilemediği görülüyor. Bu durumda Türkiye, Başbakan’ın dediği gibi, Kandil’e yönelik yaptığını PYD’ye karşı da yapar mı? Bu ABD ile ilişkileri nasıl etkiler?
Sırf fikir alışverişi
Biden’in ziyaretinde ortaya çıkan diğer bir görüş ayrılığı da Türkiye’deki demokratik hak ve özgürlükler sorunu ile ilgili.
Washington son zamanlarda bu konuya özel bir ilgi gösterdi, Biden İstanbul’da bazı milletvekilleri, sivil toplum temsilcileri ve gazetecilerle görüştü. İktidar bundan duyduğu rahatsızlığı da çeşitli demeçlerle dile getirdi.
Bu konuda da iki taraf arasında farklı şartlardan ve zihniyetten kaynaklanan ciddi görüş ayrılıkları var.
Biden ile Türk liderleri aslında yapılan “fikir alışverişi” sırasında, bu konudaki ayrılığın da giderilemediği açıkça anlaşılıyor...