24 Haziran soruları (3) Seçimde SİPPORT sistemi ne işe yarar?

24 Haziran’da yapılacak seçim önemli bir ‘ilk’e sahne olacak. Bu ilk, gerek cumhurbaşkanı gerek milletvekili seçim pusulalarının aynı zarfa konup aynı sandığa atılacak olmasıdır.

Gelgelelim oyların sayım işlemi saat 17.00’den sonra başladığında ilk olarak zarftan çıkan oy pusulaları ayrılacak, ardından ilk olarak cumhurbaşkanı seçimi için tasnife geçilecektir. Türkiye önce, ilk turda sonuçlandığı takdirde cumhurbaşkanının kimliğini, ikinci tura gidildiği takdirde ise hangi adayların yarışacağını öğrenecektir. Genel beklenti, 19.00-19.30 sularında sonucun büyük ölçüde ortaya çıkmasıdır.

Ardından milletvekili seçimi sayımına geçilecektir. Araya cumhurbaşkanı seçiminin girecek olması nedeniyle bu sonucun önceki milletvekili seçimlerine kıyasla biraz gecikebileceği tahmin edilebilir. Yine de geçici seçim sonuçlarının saat 24.00’ten önce belli olması muhtemeldir.

*

Bu noktada merak uyandıran bir soru, özellikle salt ittifaklar için de oy kullanılabilecek olması nedeniyle, ittifak oylarından partilere düşecek payların hesaplanıp eklenmesinin oyların sayımında bir gecikmeye yol açıp açmayacağıdır. Keza, bu eklemeler yapılırken milletvekili dağılımının önce D’Hondt sistemi içinde ittifaklar arasında, ardından ikinci aşamada ittifak içinde yapılması yine süreç içinde tamamlanması gereken diğer işlemlerdir. İttifak paylarının hesaplanması ilçe seçim kurulu, D’Hondt dağılımı ise il seçim kurulu aşamalarında yapılacaktır.

YSK çevreleri, ittifak payı hesaplama işlemleri ilk bakışta ne kadar karmaşık gözükse de YSK’nın hazırlattığı bir yazılımla bu işlemlerin otomatik, süratli bir şekilde yapılacağını, dolayısıyla endişe edilmesini gerektiren bir durum olmadığını belirtiyor.

YSK’da CHP’yi temsil eden avukat Mehmet Hadimi Yakupoğlu, bu noktada herhangi bir sorun beklemiyor ve şöyle konuşuyor: “İttifakı yapan siyasi partilerin alacağı oylara ittifak oylarının payları ile yurtdışı ve gümrük kapıları oylarının eklenmesi YSK’nın hazırladığı yazılım üzerinden yapılacak. YSK’nın bu yazılımı siyasi partilerde de bulunuyor. Dolayısıyla siyasi partilerin de bu yazılım üzerinden YSK’daki süreci kontrol edebilmesi mümkün. Bu sistem partilerin kendi aralarında bilgilerini karşılaştırarak çapraz denetim yapabilmelerine de imkân sağlıyor.”