ABD Anayasası açısından son Türk-ABD krizi

“ABD Dışişleri Bakanlığı ve Gizli Servis, Anayasa Mahkemesi’nin göstericilerin büyükelçiliklere yakın mesafede protestoda bulunma hakkına onay veren kararının Washington D.C.’deki yabancı temsilciliklerin güvenliğinin sağlanmasını daha da güçleştireceği hususunda kaygılarını belirtti.”

Bu haber, ABD Anayasa Mahkemesi’nin (Supreme Court) başkent Washington D.C.’deki büyükelçiliklerin önünde düzenlenen protesto gösterileriyle ilgili aldığı bir kararın sonuçlarını tartışıyor.

ABD YÜKSEK  MAHKEMESİ’NİN KARARI

Yüksek mahkeme, 1988 yılında aldığı bu kararla, 1938’den beri yürürlükte olan ve Washington D.C.’de büyükelçiliklerin önünde gösteri yapmayı yasaklayan bir yasayı ABD Anayasası’nın tanıdığı ifade özgürlüğüne aykırı bularak iptal etmiş.

Bu yasa, Washington D.C.’de yabancı diplomatik temsilciliklerin önünde düzenlenecek gösterilerin, bu binaların 500 feet (150 metre) uzağında yapılmasına dönük bir sınırlama getiriyormuş. Yasanın bir diğer hükmü de bu gösterilerde yabancı hükümetleri itibarsızlaştıran işaretlerin taşınmasını yasaklıyormuş.

ABD’de sivil hakları savunan kuruluşlar, uzun yıllar yürüttükleri bir kampanyayla büyükelçiliklerin önünde protesto hakkına getirilmiş olan bu sınırlamaların anayasanın tanıdığı ifade özgürlüğünü engellediği görüşüyle meseleyi Anayasa Mahkemesi’ne kadar taşımışlar. Yüksek mahkemenin, “barışçıl gösterilerin engellenmesinin ifade özgürlüğünün ihlali olacağı” görüşüyle aldığı bu karar, sivil hak savunucularından o yıllarda Sovyet Büyükelçiliği önünde gösteri yaptıkları için sıkça tutuklanan Sovyet Yahudilerine kadar çok geniş bir kesim için büyük bir zafer olarak görülmüş.