Düzensiz göç dosyasında Afgan göçmenler sorunu

Dünkü yazımızda 2011’de patlak veren içsavaştan sonra Türkiye’ye gelen Suriyeli sığınmacıların sayısal büyüklüğüne ilişkin verileri değerlendirdik.

Bunu yaparken, “Geçici Koruma” altında olanlar (3.8 milyona yakın), ikamet izni alanlar (109 bin) ve vatandaşlığa geçenler (200 bin) olmak üzere başlıca üç kategori üzerinde durduk.

Aynı zamanda fotoğrafın bütününü gösterebilmek açısından ülkemizde Suriyeliler dışında, “Uluslararası Koruma” altında olan ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği tarafından üçüncü ülkelere gönderilmeyi bekleyen Asya ve Afrika kökenli mültecilerin durumuna da (320 bin) dikkat çektik.

Değerlendirmeyi dayandırdığımız bütün rakamlar İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı’nın web sitesindeki resmi verileri ve Bakanlık yetkilerinin açıklamalarını esas alıyordu. Bu yönüyle resmi makamlar tarafından kayıt altına alınmış olan Suriyeliler ve diğer yabancıların durumunu anlatıyordu

İÇİŞLERİ’NİN 'DÜZENSİZ GÖÇMEN' TABLOSUNA BAKINCA

Ancak Türkiye’deki yabancılar başlığını ele alırken bakmamız gereken başka kategoriler de var. Bunların başında durumları yasal bir çerçeveye oturmayan, ülkeye yaşadışı yollardan giriş yaparak kayıt dışı olan, kaçak yaşayan yabancılar geliyor. Bir kısmı Türkiye’de kalmayı tasarlarken, bir kısmı Türkiye’yi nihai varış hedefleri olan Avrupa’ya geçiş için transit olarak kullanmak istiyor.

Bu kümede bulunan kaçak göçmenlerin sayısı hakkında bir tahmin yürütebilmek güç.

Gelgelelim bu durumda olanlar tespit edildikleri noktada “Düzensiz Göçmen” statüsüne geçiyor. Bir bölümü geçici barınma merkezlerine gönderiliyor, ardından sınır dışı ediliyor. Bir kısmı mülteci olarak uluslararası korumadan yararlanmak için başvuruyor.

Yakalananların sayısı ile sınır dışı edilenlerin sayısını kıyasladığımızda, önemli bir bölümünün de Türkiye’de kaldığı çıkarımını yapabiliyoruz. Örneğin Göç İdaresi Başkanlığı’nın 15 Nisan 2022 tarihli açıklamasına göre 2016 yılından bugüne sınır dışı edilen toplam düzensiz göçmen sayısı 320 bin 172 olarak verilmiştir. Ancak aynı dönemde yakalanan düzensiz göçmen sayısı bunun çok üstündedir. Yalnızca 2019 yılında bu sayı 454 bindir.