En başarılı büyükelçiler dışarıdan atananlar mı?

ÖNCE Habertürk’ten Muharrem Sarıkaya’nın bir yazısıyla gündeme geldi konu. Ardından bizim gazeteden Uğur Ergan, mevzuyu biraz açarak devam ettirdi.

Konu, Dışişleri Bakanlığı’ndaki büyükelçilerin performans durumları. Daha doğrusu, Dışişleri Bakanı Bakan Mevlüt Çavuşoğlu’nun en başarılı bulduğu büyükelçilerin dışarıdan atanan isimler olduğunu söylemesi.

Bu haberlere bakılırsa Çavuşoğlu, “Kimse kusura bakmasın, en iyi, en başarılı büyükelçilerimiz dışarıdan atadıklarımız. Birinci sıraya Tokyo Büyükelçimiz Murat Mercan’ı, ikinci sıraya Pekin Büyükelçimiz Abdülkadir Emin Önen’i koyarım” demiş.

Çavuşoğlu, bu açıklamayı geçenlerde TBMM Dışişleri Komisyonu’nda milletvekillerinin sorularını yanıtlarken yapmış. Haberlerden Çavuşoğlu’nun bu sözlerini, toplantı sırasında daha önce Moskova ve Roma büyükelçisi olarak görev yapmış olan İyi Parti Aydın Milletvekili Aydın Sezgin’in dışarıdan büyükelçi atamalarıyla ilgili eleştirisinin tetiklediği anlaşılıyor.

*

Dışişleri Bakanlığı’nda dışarıdan büyükelçi atanması, aslında geçmişte de örneklerine rastlanan bir uygulama. Ancak, AK Parti öncesi dönemde bu tür atamalar son derece sınırlı tutulurdu. Buna karşılık, AK Parti iktidarıyla birlikte bu istisnai uygulamanın arttığını, özellikle son yıllarda her büyükelçi kararnamesinde siyasi atamalara daha sık rastlandığını söyleyebiliriz.

Dışarıdan yapılan büyükelçi atamaları genellikle iktidarın tercihlerini yansıtan siyasi şahsiyetlerden oluşuyor. Bu duruma çarpıcı bir örnek 2017’den bu yana Malezya Büyükelçisi olarak görev yapmakta olan Merve Kavakçı. Keza, AK Parti’nin geçmiş dönemde bilinen yüzlerinden biri olan eski milletvekili Şaban Dişli de geçen sonbahardan bu yana Lahey Büyükelçisi olarak görev yapıyor.