Harf İnkılabı mı Dil İnkılabı mı?

Türkiye’deki ideolojik tartışmalarda zaman zaman öne çıkan konulardan birisi de harf inkılabıdır ama bu tartışmalarda ortaya atılan tezler çoğu kez inkılabın sebep-sonuçlarını tespitten çok kendi tribünlerinden tezahürat alma maksadından öteye geçmez.

Dil, az çok ilgilenenlerin bildiği üzere yaşayan bir organizmaya benzer. Onu işleyen ve geliştiren kanalların aktif olması gerekir. Ozanlar, şairler, yazarlar, düşünürler dili geliştirirken halk da onları izler. Zamanımızda sinema -görsel basın, internet vb. ortamlar hatta Whatsapp, Twitter, Facebook dahi dilin tekrar tekrar işlendiği ve şekillendiği yerlerdir.

Harf inkılabı ya da harflerin ıslahı tartışmalarının Osmanlıda 19. Yy. ortalarına kadar gittiği biliniyor(!) olmalı ama nedense tartışmalarda sanki böyle bir gerçek yokmuş gibi davranılıyor. Ahmet Cevdet Paşa, Münif Paşa, Namık Kemal, Ali Suavi gibi isimler ilk akla gelenlerden, Enver Paşa’nın savaş yıllarına denk gelen ama savaş sebebiyle ertelemek zorunda kalınan bir teşebbüsü bile var.

Tartışmanın 1850 sonrasına denk gelmesi de aslında dikkate değer bir...