Gölge boksu can yakar mı?

Sağduyunun çılgın popülizme karşı galip geleceğine oynayan piyasalar perşembe akşamı Trump’ın sürpriz Çin hamlesiyle sarsıldı. Trump’ın 100 milyar dolarlık Çin ithalatına daha ek gümrük vergisi koymayı değerlendirdiği açıklaması sonrası Wall Street’ten dünyaya yayılan bir satış dalgasıyla haftayı kapattık.

Aslında ABD ve Çin arasındaki korumacılık savaşı tehditlerine rağmen piyasalar uzun süredir soğukkanlılığını koruyordu. Piyasalarda panik satışların sınırlı olması, olası bir gümrük vergisi savaşının ekonomi üzerindeki etkisinin sınırlı olması beklentisinden kaynaklanmıyordu.

Tam tersine, piyasaların soğukkanlılığı korumacı tedbirlerin yaygınlaşması durumunda ortaya çıkacak faturanın büyüklüğünün tarafları caydıracağı ümidine dayanıyordu. ABD ve Rusya arasındaki silahlanma yarışı nasıl üçüncü dünya savaşını başlatmadıysa ABD ve Çin arasındaki korumacılık savaşının da küresel bir krize yol açmadan sona erecek beklentisi vardı.

Ancak korumacı söylemlerin Trump’a verilen kamuoyu desteğini %50’nin üzerine çıkarması durumu değiştirdi. İşin tadını alan Trump’ın ilave 100 milyar dolarlık ithalata daha vergi koymayı planladığını açıklaması piyasaları korkuttu.

Bundan sonra ne olacağı Cumhuriyetçi elitlerin Trump’ın çılgın politikalarını ne derece engelleyeceklerine ve Çin’in nasıl karşılık vereceğine bağlı olarak belirlenecek. Olası bir gümrük savaşından zarar görecek ABD şirketleri Cumhuriyetçi elitler vasıtasıyla Trump üzerindeki baskıyı artıracak. Ancak bu çabaların pek işe yaramasını beklemiyoruz.

Trump’ı korumacılık inadından asıl döndürecek olan şirketlerin duyduğu rahatsızlık değil kendisine oy veren ABD’nin düşük gelirli işçi ve çiftçi kesiminin vereceği tepkidir. Bu tepki eninde sonunda kendini kamuoyu anketlerinde ve önümüzdeki dönemde yapılacak ara seçimlerde gösterecektir.