Mutabakatta ne var?

ABD ile varılan mutabakata göre, Türkiye, Suriye sınırına girmeden 40 km menzilli fırtına obüsleri ve ağır silahlarla, ABD ise uçaklarla bölgede güvenliği sağlayacak. ABD sınırlı biçimde İncirlik Üssü’nü kullanabilecek ama kara birlikleri olmayacak

Suruç’ta yaşanan terör saldırısı ve ardından gelen artçı şoklar, Türkiye’nin genelde kuzey Suriye, özelde IŞİD’e ilişkin stratejisini yeniden şekillendirdiği bir dönemde yaşanıyor.
Dün Kilis’te, sınır hattında IŞİD ile TSK’yı fiilen savaş noktasına getiren gelişmeler kuşkusuz yeni stratejinin zamana yayılmasını önleyecek ve ABD ile Fırat’ın batısı konusunda varılan mutabakat çok daha hızlı devreye girecek.
Bakanlar Kurulu’nda ABD ile varılan mutabakata ilişkin bir kararnamenin imzaya açıldığı bilgilerinin kamuoyuna yansımasının ardından dikkatler, mutabakatın içeriğine odaklandı.
PKK-PYD’nin, Suriye’nin kuzeyinde Tel Abyad’ı ele geçirmesi, burada yeni bir durumu ortaya çıkarmıştı.
Kobani ve Cizire kantonlarını birleştiren PKK-PYD’nin, Cerablus’la Afrin arasındaki hattı da alması halinde Suriye’nin Türkiye sınırına bütünüyle hakim olması ihtimali doğmuştu.
Aynı dönemde Cerablus’la Afrin arasındaki Özgür Suriye Ordusu’nun kontrol ettiği bölgeye Tel Abyad’tan çekilen IŞİD’in saldırıları başlamıştı.
Türkiye, bu gelişmeler üzerine PKK-PYD’nin ya da IŞİD’in Fırat nehrinin batısındaki bu alanı kontrol altına almasını “kırmızı çizgi” ilan etmişti.
Türkiye, bu durumda, kendi başına bu alanda güvenli bölge oluşturmayı gündemine almış, İran ve Rusya ile de bu konuda temaslar yürütmüştü.
Suriye iç savaşının başladığı günden bu yana uçuşa yasak bölge ve güvenli bölge tezlerini savunan ancak ABD’den destek bulamayan Türkiye, gelişen yeni durum karşısındaki kararlılığını net biçimde ortaya koymuş, aynı dönemde Türkiye’ye gelen ABD Başkanı Obama’nın IŞİD Özel Temsilcisi John Allen başkanlığındaki heyete de bu kararlılığını iletmişti.
Bu noktada, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Suriye sınırı ve Cerablus hattı konusundaki hassasiyetleri kamuoyuna yansımış, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Hulusi Akar başta olmak üzere bölgeye yapılan ziyaretler dikkati çekmişti.
Allen başkanlığındaki heyetle yürütülen müzakereler sonunda, Türkiye’nin tezlerini de kapsayan İncirlik Üssü’nün kullanımı odaklı bir mutabakata varıldı. Varılan mutabakatın içeriği ve Ankara’nın güvenlik bölge planına ilişkin erişebildiğim bilgiler şöyle: