Cumhuriyetin sabah güneşi Köy Enstitüleri

“Köy Enstitüleri hiçbir yerden kopya edilmemiştir, tümüyle ulusaldır. Köy Enstitülerinin hiçbir yabancı düşünceye borcu yoktur ve Tonguç’u şuna buna benzetmek onun büyüklüğüne bir şey katmaz…” (Fay Kirby)

Yarın Köy Enstitülerinin kuruluşunun 78’inci yıldönümü… 17 Nisan 1940’da TBMM’de 278 oyla ve oybirliğiyle 3803 sayılı Köy Enstitüleri Yasası kabul edilmişti. O gün oylamaya katılmayan 148 milletvekilinden üçü, altı yıl sonra Demokrat Parti’yi kuracak olan Celal Bayar, Adnan Menderes ve Fuat Köprülü’ydü.
1940’da dünyanın büyük bir bölümü İkinci Dünya Savaşı’na tutuşmuşken Türkiye’de, Atatürk’ün başlattığı uygarlık savaşının eğitim cephesini güçlendirmek için Köy Enstitüleri kuruluyordu. Atatürk’ün “yurtta barış dünyada barış” ilkesi doğrultusunda II. Dünya Savaşı’na girmeyen Türkiye, bu savaşın tüm öldürücü, yıkıcı etkilerine karşı, Köy Enstitülerinin diriltici, yapıcı etkileriyle direndi. Yeniden savaş rüzgârlarının esmeye başladığı; ölümün ve yıkımın konuşulduğu bugünlerde Cumhuriyetin sabah güneşi Köy Enstitülerini hatırlamanın tam zamanıdır.

Türkiye’de kurulan 21 Köy Enstitüsü