Değiştirilemez maddeler

Geçtiğimiz hafta, eski TBMM Başkanı İsmail Kahraman’ın, “Değişmez maddeler anayasaya konmamalı; ilk 4 madde değişebilir! Dindar bir anayasa yapalım!” açıklamaları tartışıldı. Kahraman’ın bu açıklamaları kamuoyunda büyük tepkiyle karşılandı.

Peki, ama dünyada başka ülkelerin anayasalarında değiştirilemez maddeler yok mu? Değiştirilmesi teklif dahi edilemeyecek maddeler anayasamıza ne zaman, neden ve nasıl konuldu? Bu maddelerin anlam ve önemi nedir? Bu maddelerden rahatsız olanlar aslında neden rahatsız olmaktadır?

DÜNYA ANAYASALARINDA DEĞİŞTİRİLEMEZ MADDELER

Çağdaş dünyada devlet düzeni genelde yazılı anayasalara dayanır. Geçen zaman, değişen koşullar, savaşlar, devrimler anayasalarda değişiklik gerektirebilir. Buna karşın birçok anayasada değiştirilemez maddeler vardır. (Akif Tögel, “Dünya Anayasalarında Değiştirilemez Maddeler…”, AAD, Yıl:7, Sayı:27 -Temmuz 2016- s. 769- 790)

Amerika kıtasında değiştirilemez maddelere sahip anayasalar:

1- ABD Anayasası (1787): Eyaletler için cumhuriyetçi yönetim zorunluluğu...