Son adım: 19 Mayıs 1938

Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkarak başlattığı bağımsızlık savaşı Türkiye’yi kurtarmıştı. Ancak Sancak (Hatay) sınırlarımız dışına kalmıştı. Suriye’de manda yönetimi kuran Fransa, Hatay’ı da kontrol ediyordu. Atatürk, “şahsi davam” dediği Hatay’ı kurtarmak istiyordu. 1938 bahar aylarında Hatay konusu yeniden gündemdeydi. Türkiye, Hatay’ın özgürlüğüne kavuşmasını istiyor, Fransa ise buna izin vermiyordu. Yabancı basında Atatürk’ün ölüm döşeğinde olduğu söylentileri çıkmıştı. Bunun üzerine Atatürk, hasta olmasına karşın, 19 Mayıs 1938’de kalktı, Hatay’ın burnunun dibindeki Mersin’e gitti. Oradan Adana’ya geçti. Orduları denetledi. Hatay’ı bırakmak istemeyen Fransa’ya, “Daha ölmedim. Dimdik ayaktayım. Ordularımın başındayım” mesajı verdi.

Atatürk, 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkarak anavatanı kurtarmak için ilk adımı atmıştı; 19 Mayıs 1938’de Mersin’e giderek de Hatay’ı kurtarıp anavatana katmak için son adımı atıyordu.

20 Ekim 1921 tarihli Ankara...