100 yıl önce çöken Çarlık rejimi

Yarın, 20. yüzyılın tarihini en çok etkileyen olaylardan birisinin 100'üncü yıldönümü. 1917 yılının şubat ayında uzun bir tarihin ve Birinci Dünya Savaşı'nın yarattığı koşullar nedeniyle Çarlık rejimi çöktü. Beceriksiz ve zavallı karakterli Çar 2. Nikola tahtı terk etmeye zorlandı ve iktidara liberallerle Sosyal Devrimcilerin birlikteliğindeki bir "geçici hükümet geldi". Ne var ki geçici hükümetin iktidar tekeli yoktu. 1905 devrimi sırasında, daha sonra Bolşevik Devrimi'nin de önde gelenlerinden olacak Lev Trostkiy'in kurguladığı işçi ve köylü Sovyetler'i/Şûralar'ı ile iktidarı paylaşmak zorunda kalacaklardı. Geçici hükümet, tüm devrimci rejimlerin karşı karşıya kaldığı bir sorunla cebelleşti. Açlığa, savaşın zorluklarına ve yıkıma karşı isyan ederek kendilerini iktidara getiren halkın birbiriyle çelişen beklentilerini ve arzularını tatmin etmeleri zordu. Prens Lvov ve sonradan başa geçen Alexander Kerensky, aslında barış zamanında yapılsa sarsıntı yaratacak reformları gerçekleştirdi. Seçme hakkını genelleştirdi, ifade, basın ve inanç özgürlüğünü kabul etti, Rus imparatorluğundaki azınlık milletlerin taleplerine cevap vermeye çalıştı. Ne var ki anlaşılması zor şekilde halktan gelen asıl taleplere cevap vermedi. Bunlar, toprak, ekmek ve barıştı. Özellikle de barış. Barışın gelmemesi yani Rusya'nın savaştan çekilmemesi birkaç ay içinde orduyu tamamen isyan haline getirecek, bundan yararlanan Bolşevikler de iktidarı ele geçirecekti.