Cenaze ve anma

DÜN Ankara’dan 12 Eylül darbesinin lideri Orgeneral Kenan Evren’in cenazesi kalktı. General Evren aslında Hannah Arendt’in ‘kötülüğün sıradanlığı’ kavramlaştırmasına çok uyacak formasyonda birisiydi. Sıradan insanın tüm önyargılarını, bilgisizliğini ve belki de acımasızlığını paylaştığı için yönettiği rejim ülkenin dokusuna ağır tahribat yaptı. Soğuk Savaşın, İran Devrimi ve Afganistan’ın işgali nedeniyle yeniden kızıştığı bir dönemde ABD’nin katıksız desteği, benzer rejimlerde olduğu gibi 12 Eylül cuntasını da korudu.
Sorumlusu olduğu rejim bu ülkede çok insanın hayatını çökertti. Türkiye’yi Latin Amerika’daki hatta Afrika’daki en kanlı askeri rejimlerin şiddet, acımasızlık ve zulüm eşiğine taşıdı. Türk Silahlı Kuvvetleri ve ona destek veren devlet kurumları, siyasi şahsiyetler ve toplum kesimleri ülkeyi hâlâ içinden çıkılamayan bir kasvetin içine gömdüler. Öncelikle solculara ve Kürtlere ama başlarına ne geldiğini anlayamayan sağcılara da ağır bedeller ödettiler. Kürtlere yapılanların sonucunda on binlerce cana mal olan savaş yaşandı, ülke bir şiddet girdabından geçti.
Bugün de, Soma’da geçen yılki iş cinayetinin yıldönümü anılıyor. Zaman içinde acıları iyice pekişmiş, boşlukta kalmış, başlarına gelenin vahametini giderek daha iyi anlayan, biledikleri çaresizliklerini isyana dönüştürenler sevdiklerini anacaklar. Küçük bir azınlık dışında da kimse onların bu acılarını paylaşmayacak. Bu acının yaşanmasında payı olanlar utanmadan ve sıkılmadan işçi haklarını en çok kendilerinin savunduğunu söyleyecekler.