Cumhuriyet

Bugün Cumhuriyet Bayramı. En kısa tanımıyla batan ya da batırılmış bir imparatorluktan, askeri ve diplomatik zekâ göstererek bir yeni devlet yaratmayı başaranların, kurdukları yeni rejimi dünyaya tanıttıkları günün yıldönümü. Cumhuriyet'in o gün ve bugün ne anlama geldiğini yarın işlemeye çalışacağım. Cumhuriyet'in ilan edilebilmesi 1. Dünya Savaşı'nın ardından yenilmiş devletlerle imzalanan anlaşmalardan Osmanlı İmparatorluğu'nun payına düşen Sevr Antlaşması'nın yürürlüğe girememesi sayesinde mümkün olmuştu. Daha doğru tabiriyle, Paris Barış Konferansı'nın ardından dayatılan ve yenilen devletlere ağır şartlar dayatan antlaşmalardan birisi olan Sevr, başarılı bir Kurtuluş Savaşı nedeniyle uygulanamamıştı. Sultanlığı ilga eden Meclis Hükümeti'nin imzaladığı Lozan Antlaşması yeni devletin doğum belgesiydi. Cumhuriyet'in ilanıyla, bağımsız olduğu kadar egemen olmayı da başarabilecek bu yeni devletin rejiminin adı da konmuştu. Geriye kalan yeni rejimin niteliklerinin belirlenmesi aşamasıydı.