Hiroşima-İran

70 yıl önce dün yani 6 Ağustos 1945’te sabah saat 08015’te, Enola Gay adlı B-29 bombardıman uçağının pilotu Paul Tibbets Japonya’nın Hiroşima kenti üzerine ilk atom bombasını bıraktı. 3 gün sonra da ikinci bomba Nagasaki kentine atıldı.

Bugünkü nükleer silahlarla karşılaştırıldığında ilkel sayılacak bir teknolojiye sahip bombaların patlaması 4000 derecelik bir sıcaklık yaymış, bombanın ve ardından radyasyonun etkisiyle yaklaşık 140 bin kişi Hiroşima’da, 70 bin kişi de Nagasaki’de can vermişti. Radyasyonun etkilediği insanlar da ileriki yıllarda bu nedenle yaşamlarını yitirecekti. Tibbets, ölümünden 5 yıl önce verdiği mülakatta yaptığının doğruluğundan hiç kuşku duymadığını söyleyecek, “Yapılması gerekeni yaptık” diyecekti.

ABD atom bombasını kullandığı için Japonya’dan hiç özür dilememiş olsa daAmerikan kamuoyu çeşitli vesilelerle bu olaydan duyduğu rahatsızlığı sergiledi. Mantar şeklindeki bomba bulutunun ve radyasyondan yanarak can vermiş Japonların görüntüleri, karar verilirken Amerikan yönetiminin sormadığı ahlaki konuları bilinçlere işlemişti. Herhalde bu nedenle Kore Savaşı’nın ateşkes görüşmeleri sırasında kendisine atom bombası kullanması teklif edilen Başkan Eisenhower teklifi sert bir dille reddetmişti.

Amerikalı yetkililer, bombanın kullanılmasını, bir kara savaşının neden olacağı daha yüksek sayıdaki ölümün önüne geçmek için tercih ettiklerini söylemişti. Bu, Hiroşima’yı açıklasa bile Nagasaki için geçerli sayılabilecek bir neden değildi. Kaldı ki hem bombanın kullanılmasından önce yapılan tartışmalarda hem de ardından gerçekleşenlerde pek çok general buna karşı da çıkmıştı.

Hiroşima’daki büyük felaket yaşandığında Japonya büyük bir ihtimalle teslim olmaya hazırdı. Temelde asıl mesaj Japonya’ya haddini bildirmek kadar, bu korkunç silahın kimde olduğunun ve neler yapabileceğinin cümle âlem tarafından görülmesiydi.