Tevhide göre esbabın yeri neresidir?

Ayşenur Hanım: “22. Söz 10. Bürhan’da yer alan şu ifadeyi nasıl anlayabiliriz? Örnekle izah edebilir misiniz? ‘Zeval bulan eşya ile beraber esbapları dahi kayboluyor. Hâlbuki onların arkasından, onlara isnat ettiğimiz şeyler, tekrar oluyor...”
Tevhide Göre Esbabın Yeri Neresidir?

Yirmi İkinci Söz, imanı taklitten tahkike çıkaran Risale-i Nur’un kuvvetli ve parlak tevhid derslerinden birisidir. Şirki katlediyor. Küfrü idam ediyor. Tabiatı defediyor. Esbabı tard ediyor. İmanı, tahkikî bürhanlarla gerçek imana yükseltiyor.

Esbap, taklidî imanların geçmekte zorlandığı bir sinsi engeldir. Tevhid inancının ilk sınandığı yerdir. Çünkü insan esbaba muhtaç kılınmıştır. Bu sebeple işlerini esbapla görüyor, dünü esbapla tartıyor, yarını esbapla plânlıyor! Ama esbaptan tevhide geçmekle de emr olunmuştur. Kur’ân şöyle uyarıyor: “Hiçbir şey hakkında, ‘Ben bunu yarın yapacağım’ deme. Ancak ‘Allah dilerse (inşallah) yapacağım’ de.”1 Esbap kudrete perdedar kılındığı için, esbap kapısını çalmak vaciptir; bu tamam!