Başkanlık sistemi
BAŞKANLIK sistemi konusunda çok değerli bir araştırmayı okurlarımın bilgisine sunmak istiyorum. Değerli dememin iki sebebi var: Bir, uluslararası kurumlarca onaylanmış "veriler"e dayanıyor... İki, araştırma...
BAŞKANLIK sistemi konusunda çok değerli bir araştırmayı okurlarımın bilgisine sunmak istiyorum.
Değerli dememin iki sebebi var: Bir, uluslararası kurumlarca onaylanmış "veriler"e dayanıyor... İki, araştırma "mukayeseli" olarak yapılmış, özellikle gelişmişlik düzeyleriyle sistemler arasındaki ilişkiler çok net olarak ortaya konulmuş.
"Global Politika ve Strateji" adlı düşünce kuruluşunda Doç. Dr. Alican Kaptı ve Sebahattin Gültekin'in yaptıkları "Karşılaştırmalı Analizlerle Başkanlık Sistemi ve Türkiye" adlı araştırma.
GELİŞMİŞ ÜLKELERDE
Önce coğrafi bir tablo: Konfederal İsviçre gibi istisnai sistemler bir kenara, Avrupa ülkelerinin yüzde 69'u parlamenter sistemle yönetiliyor... Orta Afrika ülkelerinin ise yüzde 70'i başkanlık sistemiyle!
Kalitatif açıdan, "insani gelişmişlik" sıralamasının tepelerinde yer alan Norveç, Hollanda, ABD, İngiltere, Fransa gibi 20 ülke. Bunların 16'sı parlamenter sistemle, sadece 3'ü başkanlık veya yarı başkanlıkla yönetiliyor.
"İnsani gelişme indeksinin" en alt sıralarında bulunan Sudan, Afganistan, Kongo gibi 20 ülke... Bunların 16'sı başkanlık, 3'ü yarı başkanlık, sadece 1 tanesi, Etiyopya parlamenter sistemle yönetiliyor!
Araştırmada şu tespiti okuyoruz: "Parlamenter sisteme sahip ülkeler, başkanlık sistemine sahip ülkelere göre, insani gelişmişlik indeksinde daha iyi durumdalar."