Facia kader mi?

SUUDİ rejiminin hac güvenliğine dikkat etmediği, modern teknolojiyi kullanmadığı, işi kadere bıraktığı sanısı da yanlıştır, bu kazalarda Suudileri peşinen aklamak ve "Her ülkede olur böyle şeyler" demek de yanlıştır.

Olay ak-kara değil, karmaşıktır. Otoriter kültür ve otoriter rejim, başlı başına önemli bir sorundur.

Suudi Arabistan'da hac işlerini düzenleyen komitenin başkanı Veliaht Prens Muhammed bin Naif'tir, aynı zamanda İçişleri Bakanı'dır. Kendisini ziyaret eden Suudi Başmüftüsü Abdülaziz bin Abdullah, Prens'e diyor ki:

"İzdiham insan kontrolünü aşan bir hadisedir. Sorumlusu siz değilsiniz... Kader ve mukadderat önlenemez."

İran'ın dini lideri Ayetullah Hamaney ise Suudileri suçladı.

Suudi Başmüftüsü açıklamasıyla Suudi rejimini aklarken, Şii İran'ın İmam'ı, Suudi Arabistan'ı suçluyor. İki ülke jeopolitik olarak da çatışıyorlar.

Ortadoğu'da din, mezhep, siyaset algılarının küçük bir örneğidir bu tavırlar.

BATILI BAKIŞ TARZI

İngiliz The Guardian gazetesi ise 1920'lerde hacı sayısının 58 bin civarında olduğuna, modern havacılığın gelişmesiyle 2013 yılında 3 milyon Müslüman'ın hacca gittiğine, bu sene sayı 2 milyona düşürüldüğü halde facianın meydana geldiğine dikkat çekti.

Demek ki tek sebep "kalabalık" olamazdı.