Doğu Türkistan’a içeriden bakınca…

“Uygurların gerçek bir Çinli olabilmesi için -Mandarin Çincesi için kullanılan isimle- “milli dil”i konuşması, Çin yiyecek kültürünü benimsemesi, Hanlarla evlenmesi ve geleneksel saygı ve onur anlayışından vazgeçmesi gerekiyordu. Yetkililer birçok yerde Uygurların kamusal alanda milli dil kullanmasını, -tamamen yerlileşmiş Arapça bir deyim olan- “esselâmu aleyküm” şeklindeki Uygur selamlaşmasından vazgeçerek bunun yerine Çince “nihao” sözüyle selamlaşılmasını ve açık alanlarda dua edilmemesini öngören genelgeler çıkardı. 2018 Ekim’inde Kaşgar Üniversitesi’nde düzenlenen bir toplantıda öğrencilere “beslenme alışkanlıklarındaki aşırılıklardan kaçınmaları” yani domuz eti yemeleri tavsiye edildi.

Devlet bu konularda Uygurlara “yardımcı” olmaya istekliydi. Nitekim “bölgede etnik birliği teşvik etmek üzere” 2014’de Uygurların evlerine Han kamu görevlileri ve parti üyeleri göndermeye başladı. Programın adı “Aile Olmak” idi. Han kadrolar bu çerçevede evine konuk oldukları ailelere “ağabeylik” ve “ablalık” yapıyordu.

Program 2017’de hızlandırıldı ve Sincan’daki Uygurlar ile Kazakların evlerine bir milyona yakın “akraba” akın etti. Bu “akrabalar” misafir oldukları evlerde...