Para ile akraba olanın kurbanı kabul olmaz!
Kurban, Allah ile akrabalık kurmaktır. Arapça “k-r-b” kökü, hem kurban, hem de akraba sözcüklerine doğuş verir. Ölüm, Allah’a ulaşmanın yolu olduğu için yaşayanlar, kendilerinden...
Kurban, Allah ile akrabalık kurmaktır.
Arapça “k-r-b” kökü, hem kurban, hem de akraba sözcüklerine doğuş verir. Ölüm, Allah’a ulaşmanın yolu olduğu için yaşayanlar, kendilerinden bir varlığa ölümü tattırarak onu Allah’la ilişik kılmış, böylece Allah’a yakınlaşmış, onunla “akraba”olmuş olurlar. Kur’an da ibadet anlamında kullanılan “kurbet” de aynı kökten çıkar ve Allah’a yakınlaştıran ibadetleri işaret eder.
İslâm dışında da hemen tüm din ve inanç sistemlerinde böyle bir motif ve pratik, o ya da bu şekilde kendisini gösterir. Doğaüstü bir varlık ya da güçle yakınlık kurma yolunda “aracı”, kurbandır. O yüzden bazı eski toplum ve kültürlerin inanç sistemlerindeki insan kurban etme pratiğinin temelinde de böylesi doğaüstü yahut yaratıcı bir güçle “akrabalık” hedefinin gözetildiği söylenebilir.
Hz. İbrahim’in, oğlu İsmail’in boğazına bıçağı gözünü kırpmadan dayayabilmesindeki motivasyon da böylesi “ilahi akrabalık” inancının tutkulu bir dışavurumudur. Bu doğrultuda denilebilir ki Kurban Bayramı’nda kurban kesen her Müslüman, İbrahim’in yaptığını yapabilmeye, Allah ile yakınlaşma uğruna en değerli varlığını bile gözden çıkarmaya hazır olduğunu simgesel olarak örneklemektedir.
Kurban sözcüğüyle Müslümanlar, Yahudi ve Hristiyanlarla ortaklaşır. İbranice, Aramice, Asurca dillerde Tanrı’ya yakınlaştıran anlamına gelen sözcük, Arapça ile aynı köktendir ve Eski Ahit’te “gorban” olarak geçer.
Süryanicede “Kurbana”, Hristiyan Komünyon (“Evharistya”) ayini için kullanılan sözcüktür. İsa’nın havârileriyle birlikte yediği ve kendi kanının insanların günahının bağışlanması için döküldüğünü söylediği “Son Yemek”te ekmeğin onun bedenini, şarabın da kanını simgelediği inacından çıkış bulan ayin, bu dinde kurban ritüeline tek karşılık gibidir. Yani İsa’nın haç üzerinde ölümü, onun “Tanrı-Baba”sına kavuşmak üzere kendini kurban etmesi sayılır. İsa, Hristiyanlıkta ilk ve son“kurban”dır.