Bugün, durgunluk ve yüksek enflasyon yarın, küçülme ve yüksek enflasyon!

Dün açıklanan 2018 yılı üçüncü çeyrek büyüme verileri, ekonominin stagflasyona girdiğini kanıtladı. Yani yüksek enflasyon ve ekonomik durgunluk bir arada. Perşembenin gelişi çarşambadan bellidir misali, son çeyrekte de bu gidişatın süreceği aşikar. Ancak, 2019 yılının ilk 3 ayında ise, muhtemelen ekonomi küçülecek ama yüksek enflasyon da sürecek. Buna da slumpflasyon (çöküş) deniyor. Yani, ekonomide en kötü geride kaldı diyenlere daha da kötüsü maalesef önümüzde demek zorundayız bu şartlarda.
Ekonominin krizde olup olmadığı, ya da enflasyonun gerçekten düşüp-düşmediği gibi konularda yapılan tartışmalar da bugün tamamıyla anlamını yitirmiş durumda artık. Çünkü krizin varlığını anketlerden ziyade, ekonomik gösterge ve verilere bakarak anlamak çok daha gerçekçi ve doğru bir yöntemdir.
1- Kredi hacminde daralma sürüyor. BDDK verilerinden de görüleceği üzere bankalarda mevduat seviyesi yerinde sayarken, kredi hacmi düşüyor. 2002 yılından beri sürekli yükselen kredilerin, milli gelire oranı, 2006 yılından beri ilk kez daralıyor.
2- Borçlarını, taksitlerini hatta faizlerini bile ödeyemeyen firmaları, yüzdürmek ve takibe almamak adına yapılan yeniden yapılandırmalar, bankaların aktif kalitesini bozuyor ve donuklaştırıyor. Takipteki krediler, yeniden yapılandırma olmasa anormal biçimde artacak. Nitekim (Ekim-Kasım) 2 ayda 2000’e yaklaşan firma konkordatoya gitmiş vaziyette.
3- Yılbaşında 3.78 TL olan dolar kuru, bugün 5.30 TL’ye yükselmiş durumda. TL’nin yüzde 40 oranında değer yitirdiği ve benzer ülkelerden negatif ayrıştığı görülüyor. Dış borçların ödenmesi ve çevrilmesi a...