Ekonominin çerçevesi dışında kalanlar

DÜNYA Bankası direktörlerinden Shanta Devarajan yılın ilk raporunun önsözüne film yönetmeni Martin Scorsese’nin şu sözünden alıntıyla başlıyordu; “Sinema, neyin çerçevenin içinde olacağı, neyin olmayacağı meselesidir.”

Devarajan, buradan sözü ekonomiye getiriyor. Özetle, kısa vadede bu yılki büyüme ve ileriye dönük görünümü konuşacağız da “çerçeveye girmeyen” kısmının yani uzun vadede gelişen ülkelerin potansiyel büyümelerini artırması gerekiyor; bunun için son yıllarda düşen toplam faktör verimliliğinin artırılması için yapılması gerekenler var diyordu. Bunun geçmiş dönemlerde yaşam standartlarını yükselten bir niteliği olduğu için önemli olduğuna işaret ediyor; sabit sermaye ve insana yapılan yatırımlar arttırılmalı diyor Devarajan. Peki bunlara engel neydi? “Çalışmaların gösterdiği: Siyaset” diyor.

Ocak ayının son haftası, Noel ve yılbaşı tatillerinin “yorgunluğunu” atan iş dünyası ve ekonomistlerin rapor haftası halini aldı denilebilir. Bu, yılsonunda yapılan “yıl nasıl geçti” bulutları dağıldıktan sonra, bir bakıma “yeni yılda nereye bakalım?” arayışı.

Hem Davos toplantıları nedeniyle Dünya Ekonomi Forumu raporları, hem de yine zamanlama olarak aynı hafta yayımlanan IMF Dünya Ekonomik Görünümü güncellemesi yayımlandı.

Dünya Ekonomi Forumu’nun 2018 “Küresel Riskler” raporunda yayımlanan algı anketinde, son birkaç yıldır ekonomik büyüme, enflasyon, gelir dağılımı, enerji fiyatları gibi konular “olası riskler” bağlamında ilk 5’te yer alamamaya başladı. İlk 5’te “aşırı iklim olayları”, “doğal afetler”, “siber saldırılar”, “veri hırsızlığı ve sahtekarlığı” ile “iklim değişikliğine karşı önlemlerin başarısız kalması” var.

Bu başlıklarda ekonomiye dair konuların olası riskler içinde ilk 5’te yer almaması gelişmiş ülkelerde giderek yayılan iyimserliğin bir sonucu.

Öyle ki IMF de dün açıkladığı Dünya Ekonomik Görünüm güncellemesinde ekim ayındaki büyüme tahminlerini küresel ekonomi için 0.2 puan artırarak yüzde 3.9’a çekti. Aynı şekilde 2019 büyüme tahmini de yüzde 3.9’a.