Johnson mektubu
Mektup çok ağırdı… Diplomatik dilde “ültimatom” içeriği taşıdığı söylenebilirdi, ancak gündelik dilde tek bir karşılığı vardı:
–Tehdit!..
ABD Başkanı Lyndon B. Johnson imzalı mektup, diplomatik geleneğin tüm saygı sınırlarını aşıyor, Türkiye Cumhuriyeti’ni Başbakanı nezdinde alenen tehdit ediyordu!..
Tarihler 5 Haziran 1964’ü gösterirken Başbakan İsmet İnönü’ye ulaşan şifreli mektupta, Johnson “Sayın Bay Başbakan” diye başladığı mektubunda şöyle diyordu:
–Türkiye, NATO üyesi bir ülke olan Yunanistan ile arasında bir gerilim yaratacak, Kıbrıs’a müdahale gibi bir hareketlilik içine girecek olması durumunda, Sovyetler Birliği’nin Türkiye’ye yönelik olası bir işgali karşısında, NATO’nun bu işgale müdahalede çekimser kalabilecektir. Ayrıca böyle bir girişimde Türkiye, Amerikan silahlarını kullanamaz!..
1963 yılından itibaren Kıbrıs’ta Türklerin “boyunduruk altına alınması” için bir dizi kanlı proje hayata geçirilmeye başlanmış, Türkiye bir yandan protesto girişimlerini sürdürürken diğer yandan Kıbrıs’a askeri müdahale seçeceğini masaya yatırmıştı; 16 Mart 1964’te ise TBMM oybirliği ile hükümete Kıbrıs’a çıkarma yetkisini vermişti…