Gazi Paşa Samsun'a niye çıktı?

Bağımsızlık yürüyüşünün başladığı günün üzerinden, dile kolay yüz yıl geçti; Türklerin bağımsızlık mücadelesi, başka bağımsızlık savaşlarından tamamen farklıdır. Başkenti dâhil birçok bölgesi işgal edilmiş olsa da bu ülke, sömürgeleştireme girişimine karşı, Sevr’i reddederek bu savaşı başlatmıştır yani sömürge olmadan sömürgeciliğe kaşı bir ‘Kutsal İsyan’ gerçekleştirilmiştir. Dolayısıyla Birinci Savaş’tan sonra işgal edilen ya da daha önce sömürge haline getirilmiş bulunan Asya’da, Afrika ülkelerinde veya Güney Amerika’da görülecek olan bağımsızlık mücadelelerinden farklı bir bağımsızlık savaşı söz konusudur. 

Bir defa Milli Mücadeleyle, devletin Birinci Savaş’ta yenilmiş olmasına rağmen, galiplerin sömürgeleştirme planını bozan bir savaş başlatılmıştır; diğer taraftan Türkiye’nin bağımsızlığını kazanmasını sağlayan bu mücadele, aynı zamanda emperyalizmin ordularının Türkler tarafından, ilki Çanakkale’de olmak üzere ikinci defa mağlup edilmesiyle neticelenmiştir.