Çanakkale Savaşları bize ne söyler?

ÇANAKKALE Deniz ve Kara Savaşları'nda kahramanca mücadele edilmiştir ABD’li askeri tarihçi Edward Erickson’un ‘Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı ordusunu inceleyen ‘Size Ölmeyi Emrediyorum’ adlı kitabına göre 595 subay ile 56 bin 48 askerin şehit olduğu, 1018 subay ile 95 bin 959 askerin yaralandığı, 27 subay ile 11 bin 151 askerin kayıp listesine geçtiği belirtiliyor. Edward Erickson, bu verilerin, 66 bin kişinin şehit olduğunu öne süren Çanakkale Savaşı’nın Alman Başkomutanı Liman von Sanders’in ve ayrıca bu konuda kitap yazan Korgeneral Fahri Belen’in rakamlarıyla uyumlu olduğunu da söylüyor. Yani karşımıza 67 bin 821 rakamı çıkıyor. Bu rakama 21 bin kişi civarındaki hastane ölümlerini de eklersek 88 bin 821 rakamına ulaşıyoruz... Korgeneral Selahattin Çetiner’in ‘Çanakkale Savaşı Üzerine Bir İnceleme’ adlı kitabındaki veriler ise şöyle: 57 bin 084 şehit (subay+asker), 27 kayıp/esir subay, 11 bin 151 esir/kayıp asker, 20 bir 297 hastanede vefat eden asker. Hepsini toplarsak: 88 bin 559... Bazı tarihçiler ise Osmanlı Devletinin 253 bin şehit verdiğini öne sürüyorlar. Uzak ve yakın tarihimizi ne yazık ki berrak bir şekilde bilmiyoruz. Okumayı, öğrenmeyi, araştırmayı çok sevdiğimizi söyleyemeyiz.  Geçmişimizi iyi bilemediğimiz için geleceğimizi planlama konusunda sık sık hatalar yapıyoruz.