Lozan'da ne oldu

İSTANBUL Barosu, Lozan Barış Konferansı'nın 92. yıldönümü nedeniyle Beyoğlu'ndaki kültür merkezinde dün bir konferans düzenledi...

Doç. Dr. Ümit Kocasakal'ın yaptığı panelin oturum başkanlığını Hüseyin Özbek yürüttü. Konuşmacılar; Prof. Dr. Rıdvan Akın, Doç. Sait Yılmaz, E. Kurmay Albay Ümit Yalım'dı.
Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Prof. Rıdvan Akın, Lozan'ın ana hatları ile hikâyesi ve anlamını şöyle anlattı:
"Lozan Barış Konferansı, TBMM ordularının Yunan ordusunu kesin bir mağlubiyete uğratması üzerine, 1. Dünya Savaşı'nın galipler cephesinin, Ankara hükümetini yeni koşullarla barışı müzakereye davet etmesi üzerine açılmıştır. Toplantıya 12 devlet davet edilmiş, ABD, Bulgaristan, Belçika, Sovyet Rusya kendilerini ilgilendiren konularda oturumlara katılmışlardır. Müzakereler genel olarak son derece gergin geçmiştir. Nedeni de Doğu sorununun ve Osmanlı İmparatorluğu mali, adli, iktisadi tüm bakiyesinin muhasebesinin yapıldığı diplomatik bir zemin olmasıdır.
Konferansın en önemli zorluğu, Türkiye'nin karşısında yer alan İngiltere, Fransa, İtalya, Sırp-Hırvat Sloven Devleti, Romanya ve Japonya'nın 1. Dünya Savaşı'nın, Türkiye'nin ise, Türk-Yunan savaşının galibi olarak masaya oturması idi. Müzakere süreci boyunca tarafların her birinin kendi kırmızı çizgileri vardı. Türkiye delegeleri İsmet Paşa, Rıza Nur ve Hasan Saka'nın karşısında oturan blok, çeşitli konularda birbirinden ayrılmakla birlikte bir noktada birleşiyordu. TBMM hükümetini revize edilmiş ve Sevr barışına zorlamak.
Anadolu hükümetinin temsilcilerinin elinde çok önemli bir belge vardı: 'İcra Vekilleri Heyeti'nin kendilerine verdiği 14 maddelik siyasi talimatname... Bu talimatname nereden nereye kadar taviz verilebileceği, hangi noktalarda ise asla geri adım atılmayacağını içeriyordu.