Nuri Paşa, 67 yıl sonra mezar taşına kavuşuyor

ARAŞTIRMACI yazar Atilla Oral, 2 Mart 1949 tarihinde Sütlüce'de meydana gelen Nuri Killigil Fabrikası infilakı hakkında çok kapsamlı bir kitap hazırladı.
İlk kez yayımlanan fotoğraf ve belgelerin bulunduğu 960 sayfalık bu eser Demkar Yayınları arasında çıktı. Oral “Bu kitap için 17 yıl emek verdim” diyor.

Kitapta, hiç bilinmeyen olayların sergilendiği birçok bölüm var. Cumhuriyet döneminin siyasi, ekonomik ve dış politika izlerini de buluyorsunuz. Bunlar içinden “Nuri Paşa’nın cenazesine müftülük sabotajı” adlı bölüm dikkat çekiyor. Nuri Paşa’nın cenaze ve mezarı konusunda ayrıntılı bir çalışma yapan yazar, lisans ve doktora seviyesindeki araştırmalardan ise bir sonuç alamamış. Sonunda Killigil’in, o günkü gazete haberlerinden cesedinin nasıl bulunduğunu ortaya çıkarmış, cenazesinin yerini tespit etmiş. Bir dönem Cumhuriyet Genel Yayın Müdürlüğü’nü ve Hürriyet başyazarlığını yapan Ecevit Güresin (eski senatör), Yeni Sabah’ta muhabirlik yaparken “Bu arada, patlamadan Nuri Paşa’nın parçalarından bazıları dağınık olarak bulundu. Kolunun yarısı, elleri, ayağı ve bazı vücut aksamı. Hazin fakat askerce bir son...” diye yazmış. (Akşam’dan Hıfzı Topuz da faciayı başından sonuna kadar izleyen yaşayan tek gazeteci) 15 kişiye ait ceset parçaları, 3 ayrı tabuta paylaştırılmış. Ceset parçaları daha sonra morga kaldırılmış; bunlar için Beyazıt Camisi’nde cenaze namazı kılınmış ve Edirnekapı’da hazırlanan ‘Nuri Killigil Fabrikası Şehitliği’nde hepsi birden toprağa verilmiş. Ancak, Nuri Paşa’nın cesedinin ana gövdesi 20 gün sonra Haliç’in kıyısında çamurlu suda bulunmuş. Aile heyecanlanmış... Bu tarihte İstanbul Müftüsü olan Ömer Nasuhi Bilmen “Sadece bir ceset parçası için cenaze namazı kılınamayacağı” yolunda fevta verince aile perişan olmuş. Sonuçta cenaze paşanın yakınları tarafından hocasız bir şekilde 24 Mart 1947’de Edirnekapı’daki şehitliğe gömülmüş. (Nuri Paşa’nın parçalara ayrılmış gövdesinin krokisi de kitapta yer alıyor.)