İbn Haldun’dan Covid-19 için dersler

İnsanlığın başına musallat olan Covid-19 salgını daha ilk andan itibaren küresel ölçekte daha önce hiç yaşanmamış boyutlarda hayatımıza sökün etti. Giderek kanıksamaya başlamış olsak da bir gün içinde salgın dolayısıyla kaydedilen ölüm oranları en büyük savaşlarda veya felaketlerde bile kaydedilmeyen sayıları buluyor. Daha kötüsü, hiç ara vermeyen ölümler bir yakınımızı bulup canımızı yakmadığı sürece hayatın rutini olarak kanıksanmaya yüz tutuyor. Ancak bir yandan da bu ölümler zamanla çok önemli bir insan nüfusunu çekip alıyor aramızdan.

İşin ilginç tarafı tarih boyunca yaşanmış sayısız salgın olayında da benzer olaylar yaşanmış ve salgın dolayısıyla yaşanan ölümlerle toplumların nüfus profilleri değişmiş, devletler, şehirler, toplumlar batmış, yeni devletler kurulmuş ama bu değişimler veya bu değişimlerde salgınların etkisi pek kaydedilmemiş, kaydedilmişse de unutulmuş, gözardı edilmiştir.

1....