Osmanlı’nın İslâmcı Prensi: Said Halim Paşa
Bunun elbette sosyalistlerin özne tasarımından çok ciddi farkları vardır.
Osmanlı, sürüklendiği Dünya Savaşı kendisini bir yenilgiye ve bir çöküşe doğru götürmekte ise de o gün için dünyadaki bütün Müslümanları temsil makamında bir büyük devletti. Bütün zayıflamış, yozlaşmış kurumlarına, bürokrasisine, toplumuna ve devlet ricaline rağmen hâlâ bir İslâm devletidir. Dünya Müslümanlarının siyasal beden bütünlüğünü temsil eden bir devlet ve o dönem İslâmcılarının dahi kendi devletlerine yönelik farklı dozda şiddetli eleştirileri vaki olsa da, hepsi de kendilerini bu devletle özdeşleştirmekte ve eleştirilerini de devletin ıslahı için yapmaktadırlar, yıkılması için değil.
Bu tarihsel....