Napoleon ve Putin

1917 Ekim Devrimi her geçen yıl biraz daha uzaklaşıyor. Bütün kahramanlarıyla, güçlü ve zayıf yanlarıyla güncelliğini yitiriyor, bir zamanlar çok canlı görünen renkleri giderek tarihî olayların tasvir edildiği goblenler gibi soluyor.
Onu tarihin içinde 1789 Fransız Devrimi’nin yanına mı, yoksa 1871 Paris Komünü’nün yanına mı koymak gerekir?
Tarihçi Eric Hobsbawm, “Fransız Devrimi’ne Bakış” adlı kitabında Ekim Devrimi’nin 20. asır devrimlerinin prototipi olduğunu, fakat ölçeği ve yarattığı etkilerin sürekliliği bakımından Fransız Devrimi’ne kıyasla “cüce” kaldığını söyler. Bununla birlikte 1917, burjuva demokratik devrim aşamasını bilinçli bir atılımla aşarak başka devrimlerin yolunu açmıştır. 1789 ise etkileri günümüze kadar gelen hukukî, idari yapılar yaratmış, “yurttaş” kavramını ve ulus-devlet anlayışını getirmiştir. 1789 İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi dünyanın her yerinde yankılanmıştır.
Zamanla her iki devrimin ışığı revizyonist görüşlerin prizmasında kırıldı. Mesela, bu kadar kanlı bir devrime ne gerek vardı, XVI. Louis zaten feodal yapıdan şikâyetçiydi, üstelik kapsamlı reformlar yapmak üzereydi, denilmiş; ya da Ekim Devrimi’nin son tahlilde bir demokratik devrim olduğu iddia edilmiş; ya da Robespierre’in kanlı bir katil olduğu, devrimle oluşan yapının Napoleon İmparatorluğu’yla yıkılarak boşa gittiği sanılmış; bütün devrimlerin son tahlilde aynı kapıya çıktığı, hatta Putin’in ezilen dünyanın bir lideri olarak emperyalizmle savaştığı söylenmiştir. 
Napoleon ile Putin arasında, arkalarında kalan devrime ilişkin tutumları bakımından önemli farklar var. Napoleon fiilen bir kenara ittiği burjuvazinin devrimci düş&u...