Hayatın doğal çözüm süreci ekonomiye rağmen sürüyor

Milattan sonra 305 yılı. Roma’da Hristiyanlık gizlice ve hızla yayılırken, Romalıların Hristiyanlara baskıları da artmaktadır. Giragos, Konyalı dul bir kadın olan Hugida’nın üç yaşındaki oğludur. Hristiyan olan annesi baskılardan kaçmak için Giragos’u alıp Tarsus’a göç eder. Ama orada da huzur bulamazlar. Yakalanıp mahkemeye çıkarılırlar. Mahkemede işkencelere rağmen imanından vazgeçmeyen annesine yapılanları gören küçük Giragos, onu yanına çağırıp güzel sözlerle ikna etmeye çalışan yargıca annesinin mahkemede söylediklerini tekrar eder: “Hristiyan'ım ve Rab İsa’ya tapıyorum”

Yargıç çok öfkelenir, çocuğu tutup merdivenden aşağı atar. Başını taşa çarpan küçük Giragos orada ölür.

Hristiyanlık Roma’nın resmi dini olduktan sonra kilise tarafından annesiyle birlikte aziz ilan edilir. Ve bu aziz çocuk anısına çok sayıda kilise açılır.

Diyarbakır Sur’da Hançepek ya da meşhur adıyla Gavur Mahallesi’ndeki 16. yüzyılda inşa edilmiş Surp Giragos Ermeni Kilisesi, inandıkları uğruna mahkemede öldürülmüş bu çocuk azizin adını taşıyor.

Beş horanlı (yani mihraplı) kilise Ortadoğu’nun en büyük Ermeni kilisesi.

Sadece otoriteye isyan, zorunlu göç, hukuksuz bir mahkeme, genç bir ölümden gelen adı dışında, başına gelenler de Diyarbakır’ın kaderiyle örtüşüyor.

1881 yılında yangınla kül olunca, Şeyhulislam’dan alınan fetvayla yeniden inşasına izin verilmiş.

Birinci Dünya Savaşı’nda Alman askerlerine ev sahipliği yapmış. (Hatta restorasyon sırasında bile Alman askerlerin şapkaları bulunmuş.) 1913’de yıldırım düşen çan kulesi yıkılınca, yerine çok büyük ve görkemli yeni bir çan kulesi inşa edilmiş. Şehirdeki bütün minarelerden yüksek bir kuleymiş bu.

Diyarbakır Sur’da Hançepek ya da meşhur adıyla Gavur Mahallesi’ndeki 16. yüzyılda inşa edilmiş Surp Giragos Ermeni Kilisesi...