9 Martçılar’ın programı
12 Mart Darbesi’nin üzerinden 47 yıl geçti. Nedense 12 Mart Darbesi’nin esas nedeni olan 9 Mart girişimi konusunda fazla bir çalışma yapılmadı. 9 Martçılar’ın Anayasa taslağı da...
12 Mart Darbesi’nin üzerinden 47 yıl geçti. Nedense 12 Mart Darbesi’nin esas nedeni olan 9 Mart girişimi konusunda fazla bir çalışma yapılmadı. 9 Martçılar’ın Anayasa taslağı da tartışılmadı.
CELİL GÜRKAN’IN YAYIMLADIĞI ANAYASA TASLAĞI
Tümgeneral Celil Gürkan 12 Mart 1971 darbesinden hemen sonra emekliye sevkedildi. 1973 yılında elleri ve ayakları zincirlenip, İstanbul’da Ziverbey’deki köşkte sorgulandı. Anılarını ise 1986 yılında yayımladı: 12 Mart’a Beş Kala(Tekin Yay.).
Bu kitapta yer alan bir belge bilinmeden, ABD’nin 12 Mart Darbesi’ni niçin yaptırdığını anlamak olanaklı değildir. Dönemin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Memduh Tağmaç’ın, toplumsal gelişmenin ekonomik gelişmeyi aştığına ilişkin ifadesi önemlidir. Ancak 12 Mart Darbesi’nin asıl nedeni, 9 Mart girişimidir.
12 Mart öncesinin yükselen işçi hareketi, 15-16 Haziran eylemi sonrasında 4000’i aşkın işçi önderinin işten atılması ve sonbaharda Çukurova’daki fabrika işgallerinin ezilmesinin ardından sessizliğe gömülmüştü. Sosyalist hareket ise 1968 yılından itibaren bir bölünme ve dağınıklık içindeydi. Silahlı eyleme başvuran örgütler de 1971 yılı başlarında zaten büyük bir darbe yemişti.
12 MART DARBESİ NİÇİN YAPILDI?
12 Mart Darbesi, Kemalist subayların 9 Mart müdahalesini önlemek için yapıldı.
Kara Kuvvetleri Komutanı Faruk Gürler ile Hava Kuvvetleri Komutanı Muhsin Batur’un da içinde bulundukları müdahale girişimi, 27 Mayıs’taki gibi hazırlıksız yakalanmamak için bir anayasa taslağı hazırladı. “Türkiye Cumhuriyeti Devrim Anayasası” taslağı, Soğuk Savaş’ın s...