Marx’ı kaç kişi okudu?

1990-91 yıllarında İslamcı Milli Görüş Teşkilatı’nın üst düzey yöneticilerinden bir tanıdığım vardı. Mantıklı, zeki ve hoşsohbet birisiydi. Bir sohbetimizde, “Ben Marx’ın bütün eserlerini okudum, Marx’ı iyi bilirim” türü bir söz söylemişti. Yüzüne vurmadım ama daha sonra epey gülmüştüm.
Karl Marx ve Frederick Engels’in Toplu Eserleri 49 cilt. Bizde İngilizcesi var. 49 ciltlik Toplu Eserler, Londra’daki Lawrence & Wishart Ltd., New York’taki International Publishers Co.Inc. ve Moskova’daki Progress Publishers ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi Marksizm-Leninizm Enstitüsü’nün işbirliğiyle hazırlanmış. 
Bir de Progress Publishers tarafından yayımlanmış 3 ciltlik Seçme Eserleri var. 
Benim Marx ve Engels’den okuduklarımı toplasam bu 49 cildin herhalde ancak 6-7 cildini bulur. 

İŞÇİ NEYİ SATIYOR?

Marx ve Engels’in kitaplarının epeyce bir bölümü Türkçe’ye de çevrildi. Ancak bunların da yaygın bir biçimde okunduğunu sanmıyorum. Sosyalist gelenekten gelenlerin ve hatta kendisini genel olarak “solcu” sayanların evlerinde Marx ve Engels’in kitapları vardır; ancak bunların birkaçı dışında okunduğuna tanık olmadım. Okunanların ne ölçüde anlaşıldığı ve içselleştirildiği de ayrı bir konu. 
Bunun en basit örneği, Engels’e göre Marx’ın iki büyük katkısı konusunda ortaya çıkıyor.
Engels, 17 Mart 1883 günü Marx’ın defnedilmesi sırasında mezarı başında yaptığı konuşmada, Marx’ın ilk katkısı olarak, insanlık tarihinin gelişim yasasını keşfettiğini belirttikten sonra, ikinci katkısı olarak da, “artık-değerin keşfedilmesi...