Vatanı savunmayan işçi önderi

Tarihe bakarken bugün yaşadığınız bazı sorunlara bağlı olarak bakış açınız değişebiliyor. Türkiye sendikacılık hareketi tarihinde adından çok saygıyla söz edilen kişilerden biri Üzeyir Avni Kuran’dır.
Sendikacılık hareketinde “Üzeyir Baba” diye de bilinen Üzeyir Avni Kuran 1891 yılında Kosova’da doğdu. Selanik Sanat Mektebini birincilikle bitirdi. 1913 yılında da İstanbul’a göç etti. İstanbul’da Zeytinburnu Mermi Fabrikası’nda çalışmaya başladı ve Osmanlı San’atkaran Cemiyeti’ne üye oldu. 1917 yılında staj için Almanya’ya gönderildi ve burada 11 ay kaldı.
Üzeyir Kuran 1920 yılında Fransızlar tarafından işletilen Şark Şimendiferleri Şirketi’nde çalışmaya başladı. Ustabaşıydı. 13 arkadaşıyla birlikte Şark Şimendiferleri Müstahdemin Cemiyeti’ni kurdu. 1923 Kasım’ında Şark Şimendifer işçilerinin grevinde etkili bir görev üstlendi. Grev başarıya ulaştı. 1926 yılında Tramvay İşçileri Cemiyeti’nin başkanlığına seçildi. 1947 yılında kurulan ve adı daha sonra Maden-İş olan Demir ve Madeni Eşya İşçileri Sendikası’nın 1950-1954 döneminde genel başkanıydı. 1951 yılında İstanbul İşçi Sendikaları Birliği’nin yönetim kuruluna seçildi. 31 Aralık 1961 tarihinde gerçekleştirilen Saraçhane Mitingi’nde ilk konuşmayı yaptı.
Aziz Çelik, Üzeyir Kuran’ın 1920’li yıllarda Türkiye Komünist Partisi mensubu olduğu ve 1930’da TKP’den tasfiye edilenler arasında yer aldığını belirtmektedir. (Aziz Çelik, 1950’lerin Unutulan (Demokrat) İşçi Partisi ve Onun Üç Sysyphus’u, A.Makal-A.Çelik-M.H.Koçak, Sınıf Sendika Siyaset, Türkiye Emek Tarihinden Kesitler, İmge Kitapevi, Ankara, 2016, s.196-199)