MTO’nun izinde derinleşmek...
İlginç ama muhteşem bir yazı paylaşacağım bugün sizlerle sütunumda. MTO’nun Bursa temsilcisi Nuri Gür Bey kardeşimin “MTO (Medeniyet Tasavvuru Okulu) nedir?” sorusunun izini sürdüğü, bir medeniyet mefkûresinin yapı-taşlarının nasıl döşendiğini gösterdiği, su gibi akan nefis bir yazısı. Ufuk ve zihin açıcı okumalar… AKIL, KALP VE RUH'UN YOLCULUĞU... Medeniyet bir gök kubbeyse, onu ayakta tutan sütunlar ilim, irfan ve hikmettir. İnsan, bu kubbenin altında kendine bir yer ararken, aklını, kalbini ve
İlginç ama muhteşem bir yazı paylaşacağım bugün sizlerle sütunumda. MTO’nun Bursa temsilcisi Nuri Gür Bey kardeşimin “MTO (Medeniyet Tasavvuru Okulu) nedir?” sorusunun izini sürdüğü, bir medeniyet mefkûresinin yapı-taşlarının nasıl döşendiğini gösterdiği, su gibi akan nefis bir yazısı. Ufuk ve zihin açıcı okumalar…
AKIL, KALP VE RUH'UN YOLCULUĞU...
Medeniyet bir gök kubbeyse, onu ayakta tutan sütunlar ilim, irfan ve hikmettir. İnsan, bu kubbenin altında kendine bir yer ararken, aklını, kalbini ve ruhunu merkeze alarak hakikati arar. MTO’nun açtığı bu kadim kapı, bizi Mekke ve Medine’nin bereketli topraklarından alıp, insanlığın varoluş hikâyesinin en derin katmanlarına götürür. Bu yolculuk, bilmenin, bulmanın ve olmanın hakikatle yoğrulmuş bir tecrübesidir. Zihin, zemin ve zaman üçgeninde, kökleri derinlere inen bir varoluş mücadelesiyle şekillenir. Asıl, usûl ve vusûl güzergâhlarından beslenen bu arayış, sadece bireysel değil, aynı zamanda kolektif bir idrak sürecidir.
İnsan aklıyla bilir, kalbiyle hisseder, ruhuyla olgunlaşır. Bu üç unsurun dengesi bozulduğunda, varlık sancıya dönüşür, düşünce durağanlaşır, anlam kaybolur. Tevarüs edilen mirasın temellük edilmesi ve temessül yoluyla hayatın içinde varlık kazanması gerekir. Aksi halde bilgi yalnızca zihinde bir tortu olarak kalır, eyleme dönüşmez, ruhta yankılanmaz. Öğrenmek, özümsemek ve örneklemek arasındaki ilişki, bireyin kendi varlığını inşa etmesinde kritik bir yer tutar. İlmin vücut bulması, ruh ile yoğrulması ve insana dönüşmesi, gerçek bir medeniyet tasavvurunun temelidir.
Bu tasavvur, akîde, ahlâk ve ruh ile şekillenir. Tenzih ve teşbihin ötesinde, hakikatin tevhid ile bütünleşmesi gerekir. Basiret, feraset ve uhuvvet ile bu yolculuğu anlamlandırmak, insanın kendini ve çevresini keşfetmesini sağlar. Epistemoloji, fenomenoloji ve ontoloji bu arayışın felsefî temellerini oluşturur. Fikir, zikir ve şükür ile derinleşen bu süreç, insanı bir kökten beslenmeye ve hakikate bağlanmaya sevk eder. Ribat, irtibat ve rabıta ile kurulan bağlar, zamanın ve mekânın ötesine taşan bir medeniyet hafızasının izlerini sürmemize imkân tanır.
Kitap, mizan ve hadid ışığında celal, cemal ve kemal dengesini kurmak, İslâm, iman ve ihsan anlayışıyla bütünleşmek gerekir. Müslim, mü’min ve muhsin olmanın sorumluluğu, sadece bireysel bir inanç çerçevesi değil, aynı zamanda bir medeniyet inşasının temelidir. Dil, yer ve yön üzerinden aks, eksen ve aksiyon inşa etmek, medeniyet tasavvurunun en önemli unsurlarındandır. Korucu, konumlandırıcı ve koruyucu bir yaklaşımla hem geçmişi hem de geleceği anlamlandırmak gerekir.
Bu yolculuk, ehem, mühim ve lazım olanın bilincinde olmakla başlar. Merak, mesuliyet ve muhabbet, insanı hakikatin peşine düşüren üç temel unsur olarak karşımıza çıkar. Hemdert, hemdost ve hemhal olmak, bu yolda yürüyenlerin en önemli vasıflarından biridir. Bu yolculuk Yusuf Kaplan Hocamızın öncülüğünde bir bilinç inşasıdır. Medeniyet Tasavvuru Okulu, insanı hakikatin peşinde kaybolmaya, ilimle derinleşmeye ve irfanla olgunlaşmaya davet eder.
İnsan, varoluşunun derinliklerine doğru bir yolculuğa çıktığında, bilginin yalnızca bir veri yığını olmadığını, anlamın ise sadece zihinsel bir çaba ile keşfedilemeyeceğini fark eder. Bilmek, sadece bir kavramı tanımak değildir; onu özümsemek, ruhunda yoğurmak ve eyleme dökmek demektir. MTO’nun çağrısı, sadece bilgiyi edinmeye değil, onu bulmaya ve en nihayetinde olmaya yöneliktir. Tıpkı bir tohumun toprağa düşüp filizlenmesi gibi, bilgi de ancak uygun bir zemin bulduğunda insanın varlığında yeşerir. Bu zemin, akıl ile anlamlandırılır, kalp ile hissedilir ve ruh ile bütünleşir.
TEVARÜS, TEMELLÜK, TEMESSÜL
Medeniyet tasavvurunun temelinde yer alan bu üçlü denge, insanı şekillendiren en önemli unsurdur. Ancak modern dünyanın kaotik atmosferinde, bu dengenin bozulduğunu, bilginin bir yük, anlamın bir muamma ve hakikatin ise unutulmaya yüz tuttuğunu görmekteyiz. İnsan artık sadece bilen ama bulamayan, bulan ama olamayan bir varlık haline gelmiştir.
Peki, bu çıkmazdan nasıl kurtulacağız?
İşte tam da burada MTO’nun sunduğu kavramsal çerçeve devreye giriyor: Tevarüs, temellük ve temessül.
Tevarüs, geçmişten gelen büyük bir mirası devralmak demektir. Ancak miras yalnızca alındığında bir anlam taşımaz; onu özümseyip kendi varlığında temellük etmek gerekir. Bilginin yalnızca bir ezber değil, yaşayan bir gerçeklik olması için, insan onu kendi ruh dünyasında anlamlandırmalıdır.
Temellük sürecinden sonra ise bilgi ve hikmet, hayata bir yansıma olarak temessül eder. Tıpkı bir aynanın ışığı yansıtması gibi, insan da içinde taşıdığı değerleri dış dünyada görünür kılmalıdır.
MTO’nun temel düşüncesi, öğrenmenin sadece kitaplardan ibaret olmadığını, zihnî bilgi ile kalbî idrak arasında köprüler kurulması gerektiğini vurgular. Çünkü hakikat, yalnızca zihinsel bir eylemle kavranamaz; ruhun da bu sürece katılması gerekir. Bu noktada zihin, zemin ve zaman kavramları devreye girer. Bir düşünce ancak sağlam bir zeminde yeşerir, doğru bir zihin yapısıyla anlam kazanır ve zaman içinde olgunlaşır. Medeniyet inşası, bu üç unsurun bir araya gelmesiyle mümkündür.
Ancak bu sürecin gerçekleşmesi için, insanın asıl, usûl ve vusûl üçgenini kavraması gerekir. Asalet, insanın kendi köklerine ve değerlerine bağlılığını ifade eder. Usûl, bilginin nasıl elde edilmesi ve işlenmesi gerektiğini gösterir. Vusûl ise varılacak menzili, yani hakikatin nihai noktasını temsil eder. MTO’nun ortaya koyduğu fikirler, modern insanın köksüzlükten, metodolojik çarpıklıktan ve amaçsızlıktan kurtulması için bir çerçeve sunar.
Bugün dünyada ilim var, fakat hikmet eksik. Bilgiye ulaşmak kolay, ancak irfan nadir. İnsanlar öğreniyor, fakat özümsemiyor. Bu yüzden ne şahsiyet inşa edilebiliyor ne de medeniyet. Gerçek bir dönüşüm için bilginin vücut bulması, ruh ile yoğrulması ve insanın varlığına işlemesi gerekir. Ancak bu şekilde birey, kendi varoluşunu anlamlandırabilir ve gerçek anlamda medeniyet inşasına katkı sağlayabilir.
Medeniyet, sadece şehirlerden, yapılardan ve yazılı metinlerden ibaret değildir. O, insanın varoluş serüvenine anlam kazandıran bir bilinç inşasıdır. Bu bilinç, akıl, kalp ve ruh üçgeninde şekillenir. Akıl ilmin kapısını açar, kalp onun değerini belirler, ruh ise onu hakikatle yoğurarak insanın varlığına işler. Bu dengeyi kuramayan bireyler, bilgiyi tüketen ama onu içselleştiremeyen varlıklara dönüşürler. Bu yüzden MTO’nun sunduğu bakış açısı, insanı medeniyetin sadece bir nesnesi olmaktan çıkarıp, onun öznesi haline getirmeyi hedefler.
Tevarüs edilen medeniyet mirası, ancak onu temellük edebilenler tarafından yaşatılabilir. Ancak burada kritik bir mesele vardır: Mirası sadece almak değil, onu doğru bir şekilde anlamlandırmak gerekir. Geçmişten devralınan her şey kutsal değildir; asıl mesele, neyin muhafaza edilmesi, neyin yeniden yorumlanması ve neyin terk edilmesi gerektiğini bilmektir. Tıpkı bir marangozun eski bir ağacı işleyerek ona yeni bir ruh vermesi gibi, medeniyet mirası da çağın ruhuna uygun bir şekilde yeniden inşa edilmelidir.
Bu inşa sürecinde insanın bilme, bulma ve olma aşamalarını geçmesi gerekir. Bilmek, sadece kitaplardan öğrenmek değildir; hakikatin izini sürmek, sorgulamak, anlamlandırmak ve onu özümsemektir. Bulmak, öğrenilen bilgiyi hayatta karşılık bulacak şekilde derinleştirmek ve onu varoluşsal bir keşfe dönüştürmektir. Olmak ise en üst seviyedir; insanın, öğrendiği ve özümsediği hakikati hayatında bizzat yaşaması, ona dönüşmesidir. MTO’nun sunduğu bakış açısı, insanı bilgiyle donatmanın ötesinde, onu bilginin bizzat kendisi haline getirmeyi amaçlar.
